Τραμπ και Μασκ, ο Καναδάς, ο Παναμάς και η Γροιλανδία, μια παλιά ιστορία.
του Τιερί Μεϊσάν
Ο επανεκλεγείς πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανάφερε την πιθανή προσάρτηση της Διώρυγας του Παναμά, του Καναδά και της Γροιλανδίας. Ένα αλλόκοτο σχέδιο που εμφανιζόταν σε χάρτη, σχεδιάσε ήδη το 1941 ένας οπαδός του τεχνοκρατικού κινήματος. Ωστόσο, ήταν ο γαλλικός κλάδος αυτού του κινήματος που επινόησε τον Διανθρωπισμό που τόσο αγαπά ο Ίλον Μασκ, του οποίου ο παππούς ήταν υπεύθυνος για τον καναδικό κλάδο του τεχνοκρατικού κινήματος.Δίκτυο Βολταίρος | Παρίσι (Γαλλία) | 16 janvier 2025
čeština Deutsch English Español français italiano Nederlands norsk Português
Οι δηλώσεις του επανεκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πριν από την ορκωμοσία του, ο οποίος ανακοίνωσε ότι σκόπευε να αγοράσει την Γροιλανδία (το είχε αναφέρει ήδη το 2919 ως «μεγάλη κτηματομεσιτική συναλλαγή») και να προσαρτήσει τόσο τον Καναδά όσο και τη Διώρυγα του Παναμά μας εξέπληξαν. Κανένας δυτικός ηγέτης δεν είχε κάνει τέτοιες παρατηρήσεις μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η άρχουσα τάξη των ΗΠΑ το είδε μάλλον ως «νέα σύνορα», δηλαδή νέα εδάφη όπου η χώρα τους θα μπορούσε να συνεχίσει την εξέλιξή της.
Η κυβέρνηση της Δανίας, από την οποία εξαρτάται η Γροιλανδία, έχει δηλώσει ότι δεν είναι προς πώληση, ότι είναι μια «αυτόνομη περιοχή» της οποίας μόνο οι Γροιλανδοί είναι ιδιοκτήτες. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς υπενθύμισε ότι «η αρχή του απαραβίαστου των συνόρων ισχύει για όλες τις χώρες...είτε είναι πολύ μικρή, είτε μιας πολύ ισχυρής αρχής». Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Jean-Noël Barrot σχολίασε: «Δεν υπάρχει προφανώς καμία αμφιβολία ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα άφηνε άλλα έθνη του κόσμου να επιτεθούν στα κυρίαρχα σύνορά της». Σύμφωνα με τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, ο Ντόναλντ Τραμπ «εγείρει ανησυχίες για τη Ρωσία και την Κίνα στην Αρκτική, που αφορούν την εθνική οικονομική ασφάλεια» των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτά είναι «εύλογα ζητήματα». Τέλος, για την Ιταλίδα πρωθυπουργό, Giorgia Meloni, αυτές οι διακηρύξεις είναι «περισσότερο ένα μήνυμα που προορίζεται» για «άλλες μεγάλες δυνάμεις παρά εχθρικές απαιτήσεις προς αυτές τις χώρες. Πρόκειται για δύο περιοχές όπου τα τελευταία χρόνια έχουμε δει αυξανόμενη δραστηριότητα από την Κίνα».
Ο Πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, ο οποίος εξελέγη ως γιος του Πιερ Τριντό και ως εκ τούτου ως υπερασπιστής της εθνικής ανεξαρτησίας, αποδείχθηκε ότι δεν ήταν παρά ένας ακόλουθος της Ουάσιγκτον. Επομένως, δεν είχε τίποτα να απαντήσει σε αυτό που φαίνεται να είναι προφανές: με την ένταξη στις Ηνωμένες Πολιτείες, η χώρα του δεν θα είχε τίποτα να χάσει από αυτό που δεν έχει ήδη χάσει και οτιδήποτε άλλο να κερδίσει. Και έτσι παραιτήθηκε.
Όσον αφορά την Διώρυγα του Παναμά, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε υπονοήσει ότι την χειριζόταν ο κινεζικός στρατός. Ο πρόεδρος του Παναμά, Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, του απάντησε: «Το κανάλι δεν ελέγχεται, άμεσα ή έμμεσα, ούτε από την Κίνα, ούτε από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, ούτε από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή οποιαδήποτε άλλη δύναμη. Ως Παναμέζος, απορρίπτω κατηγορηματικά κάθε έκφραση που διαστρεβλώνει αυτήν την πραγματικότητα».
Θα εξηγήσουμε εδώ ότι αυτές οι ιδέες δεν είναι καινούριες, αλλά χρονολογούνται από την κρίση του 1929 και ότι αντιστοιχούν σε ένα συνεκτικό ιδεολογικό σώμα που υπεράσπιζε μόνο μέχρι την περασμένη εβδομάδα ο πολυδισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ, τον οποίο γνωρίζαμε περισσότερο ως θαυμαστή του Σέρβου μηχανικού Νίκολα Τέσλα και ως οπαδό του Διανθρωπισμού.
Κατά τη διάρκεια της «Μεγάλης Ύφεσης», δηλαδή της κρίσης της Wall Street και της οικονομικής καταιγίδας που ακολούθησε, όλες οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές ελίτ θεώρησαν ότι ο καπιταλισμός, στην τότε μορφή του, ήταν οριστικά νεκρός. Ο Ιωσήφ Στάλιν πρότεινε το σοβιετικό μοντέλο ως τη μοναδική απάντηση στην κρίση, ενώ ο Μπενίτο Μουσολίνι (πρώην εκπρόσωπος του Λένιν στην Ιταλία) πρότεινε, αντίθετα, τον φασισμό. Αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες, προτάθηκε μια τρίτη λύση: η τεχνοκρατία.
Επικρίνοντας την παραδοσιακή ανάγνωση της προσφοράς και της ζήτησης, ο οικονομολόγος Thorstein Veblen εξέτασε τα κίνητρα των αγοραστών. Έδειξε ότι ο άνθρωπος που μπορεί να προσφέρει οικονομικά αναψυχή στον εαυτόν του το κάνει στην πραγματικότητα για να εδραιώσει την κοινωνική του ανωτερότητα, και ως εκ τούτου πρέπει να το επιδείξει. Η αναψυχή επομένως δεν είναι μια μορφή τεμπελιάς, αλλά «εκφράζει τη μη παραγωγική κατανάλωση του χρόνου». Επομένως, σε πολλές περιπτώσεις, αντίθετα με τη δημοφιλή πεποίθηση, «Καθώς αυξάνεται η τιμή ενός αγαθού, αυξάνεται και η κατανάλωσή του» (παράδοξο του Veblen). Δεν είναι λοιπόν οι τιμές, αλλά οι ομαδικές συμπεριφορές και τα ατομικά κίνητρα που υπαγορεύουν την οικονομία.
Η εικονοκλαστική σκέψη του Thorstein Veblen γέννησε, μεταξύ άλλων, το τεχνοκρατικό κίνημα του Howard Scott. Ο τελευταίος επινόησε ότι η εξουσία δεν θα δινόταν ούτε στους καπιταλιστές ούτε στους προλετάριους, αλλά στους τεχνικούς.
Αυτό το κίνημα εξήχθη στη Γαλλία γύρω από απόφοιτους του πολυτεχνείου, μεταξύ άλλων τον εσωτερικό μυθιστοριογράφο Raymond Abellio (ο οποίος ίδρυσε την αίρεση της οποίας ήταν μέλος ο Φρανσουά Μιτεράν μέχρι τον θάνατό του) και τον Jean Coutrot, τον εφευρέτη του Διανθρωπισμού. Το ένα οδηγώντας στο άλλο, αυτό το κίνημα φέρεται να έχει δημιουργήσει μια μυστική εταιρία στους αποκρυφιστικούς κύκλους του καθεστώτος του Philippe Pétain, την Συναρχία.
Ο Διανθρωπισμός του Coutrot προϊδεάζει για τον Μετανθρωπισμό του Έλον Μασκ. Για τον Coutrot, έπρεπε να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία για να προχωρήσει πέρα από τον ανθρωπισμό. Για τον Έλον Μασκ, πρόκειται περισσότερο για χρήση της τεχνολογίας για την αλλαγή του ανθρώπου.
Δεδομένης αυτής της καταγωγής, καταλαβαίνουμε ότι οποιαδήποτε αναφορά στην τεχνοκρατία στη Γαλλία είναι απαξιωμένη από την αρχή. Ωστόσο, αυτό το κίνημα βασίζεται σε μια κυρίαρχη αμφισβήτηση για τη λειτουργία των δημοκρατιών. Ισχυρίζεται ότι δεν κάνει πολιτική και ότι βρίσκει τεχνικές λύσεις σε όλα τα προβλήματα. Είτε μας αρέσει είτε όχι, υπάρχει η πεποίθηση στις Ηνωμένες Πολιτείες ότι η τεχνική πρόοδος θα λύσει τα πάντα.
Ωστόσο, το τεχνοκρατικό κίνημα, στηριζόμενο στις στατιστικές γνώσεις του Μεσοπολέμου, ήταν πεπεισμένο ότι η βορειοαμερικανική ήπειρος αποτελούσε μια ενότητα από άποψη ορυκτών πόρων και βιομηχανιών.
Η εικονομαχική σκέψη του Thorstein Veblen γέννησε, μεταξύ άλλων, το τεχνοκρατικό κίνημα του Howard Scott. Φανταζόταν ότι η εξουσία δεν θα δινόταν ούτε στους καπιταλιστές ούτε στους προλετάριους, αλλά στους τεχνικούς.
Ο επικεφαλής του καναδικού κλάδου του κινήματος, ο χειροπράκτης Joshua Haldeman, συνελήφθη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου επειδή υπερασπιζόταν την ουδετερότητα έναντι της ναζιστικής Γερμανίας. Ήταν πράγματι υπέρ του Χίτλερ και αντισημιτικός [1]. Μετά τον πόλεμο, εγκαταστάθηκε στη Νότια Αφρική, ελκυόμενος από το καθεστώς του απαρτχάιντ. Ο εγγονός του δεν είναι άλλος από τον Έλον Μασκ.
Σημειώστε ότι η θέση του πολυδισεκατομμυριούχου στον κόρφο της κυβέρνησης Τραμπ αμφισβητείται όλο και περισσότερο εκ των έσω. Έτσι ο Steve Bannon μπόρεσε να δηλώσει στην Corriere della sera: «Ο Elon Musk δεν θα έχει πλήρη πρόσβαση στον Λευκό Οίκο, θα είναι όπως κάθε άλλο άτομο. Είναι πράγματι ένας πολύ κακός τύπος, ένας πολύ διαβολικός τύπος. Έκανα κάτι προσωπικό για να απολυθεί αυτός ο τύπος. Προηγουμένως, επειδή έβαλε λεφτά, ήμουν έτοιμος να τον ανεχτώ, δεν είμαι πλέον έτοιμος να τον ανεχτώ» [2].
Ορισμένα μέλη του τεχνοκρατικού κινήματος έδωσαν μεγάλη σημασία στον παγκόσμιο χάρτη του κόσμου μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που συντάχθηκε το 1941 από έναν ανώνυμο συγγραφέα με το ψευδώνυμο Maurice Gomberg. Ωστόσο, οραματιζόταν τη διαίρεση του κόσμου ανά πολιτισμούς. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα είχαν επεκταθεί για να συμπεριλάβουν όλη τη Βόρεια Αμερική, από τον Καναδά μέχρι τη Διώρυγα του Παναμά, και πολλά νησιά στον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό, συμπεριλαμβανομένων των Αντίλλων, της Γροιλανδίας και της Ιρλανδίας. Όπως και η Γαλλική Συναρχία, αυτός ο χάρτης συζητήθηκε ευρέως σε κύκλους συνωμοσίας. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ιστορικό Thomas Morarti, τον οποίο επικαλείται ο ιρλανδικός Τύπος [3], αυτός ο χάρτης φέρεται να είχε απήχηση στον πρόεδρο Franklin D. Roosevelt κατά τη διάρκεια του «λόγου του για τέσσερις ελευθερίες» (ελευθερία της έκφρασης, ελευθερία της θρησκείας, ελευθερία να ζεις με προστασία από έλλειψη, και αυτή του να ζεις χωρίς φόβο), στις 6 Ιανουαρίου 1941. Στην ίδια γραμμή, το 1946, ο πρόεδρος Χάρι Τρούμαν πρότεινε τα στρατεύματα των Η.Π.Α. να μην αποχωρήσουν από την Γροιλανδία, την οποία είχαν απελευθερώσει από τους Ναζί, αλλά να την αγοράσουν για 100 εκατομμύρια δολάρια.
Το 1951, η Δανία ενέκρινε την εγκατάσταση δύο μεγάλων στρατιωτικών βάσεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στη Γροιλανδία, στο Sondreström και στην Θούλη. Από τότε έχουν εγκατασταθεί εκεί στοιχεία του αντιβαλλιστικού συστήματος των Ηνωμένων Πολιτειών. Η συνθήκη που εγκρίνει αυτές τις βάσεις συνυπογράφηκε από τη Γροιλανδία το 2004, δηλαδή αφού απέκτησε το αυτόνομο καθεστώς της.
Το 1968, ένα στρατηγικό βομβαρδιστικό των ΗΠΑ, το οποίο συμμετείχε σε μια επιχείρηση ρουτίνας του Ψυχρού Πολέμου, συνετρίβη κατά λάθος κοντά στην Θούλη, μολύνοντας την περιοχή με ένα σύννεφο εμπλουτισμένου ουρανίου. Το 1995 μάθαμε ότι η κυβέρνηση της Δανίας είχε εξουσιοδοτήσει σιωπηρά τις Ηνωμένες Πολιτείες, κατά παράβαση της δανικής νομοθεσίας, να αποθηκεύουν πυρηνικά όπλα στο έδαφός της.
Επομένως, η αγορά της Γροιλανδίας θα μπορούσε εύκολα να πραγματοποιηθεί χωρίς χρήματα. Θα ήταν αρκετό το Πεντάγωνο να εξασφαλίσει την προστασία της Δανίας, απαλλάσσοντάς την έτσι από μια οικονομική επιβάρυνση.
Δίνοντας πραγματικότητα σε κάτι που έμοιαζε με κενές λέξεις, ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, γιος του επανεκλεγμένου προέδρου, πήγε διακοπές στη Γροιλανδία. Φυσικά, με ένα οικογενειακό αεροπλάνο και περιτριγυρισμένος από μια ομάδα συμβούλων. Δεν συναντήθηκε, επίσημα τουλάχιστον, με κανέναν πολιτικό αρχηγό. Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, η ΜΚΟ Patriot Polling πραγματοποίησε μια δημοσκόπηση. Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (57,3%) ενέκρινε την ένταξη στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ το 37,4% τάχθηκε κατά. Από τους ερωτηθέντες, το 5,3% παρέμεινε αναποφάσιστο. Μετά τη δημοσιοποίηση αυτών των αποτελεσμάτων, ο Mute B. Egede, έδωσε συνέντευξη Τύπου στην Κοπεγχάγη ότι αν και δεν είχε μιλήσει με τους Τραμπ, ήταν ανοιχτός σε «συζητήσεις για το τι μας ενώνει». Είμαστε έτοιμοι να μιλήσουμε. Η συνεργασία είναι ζήτημα διαλόγου. Η συνεργασία σημαίνει ότι θα εργαστείτε για λύσεις. »
Όταν το τεχνοκρατικό κίνημα σκέφτοταν την προσάρτηση της Γροιλανδίας, επεσήμανε ότι βρίσκεται στη βορειοαμερικανική υφαλοκρηπίδα και στηριζόταν στη σημασία των φυσικών της πόρων. Κατέ4χει όντως πολύτιμα ορυκτά σπάνιων γαιών [4], καθώς και ουράνιο, δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου, κάποτε απρόσιτα, αλλά όλο και λιγότερο. Οι σπάνιες γαίες είναι σήμερα σχεδόν αποκλειστικότητα της Κίνας. Ωστόσο, έχουν γίνει απαραίτητα για την υψηλή τεχνολογία και ειδικότερα για τα αυτοκίνητα Tesla. Αυτά τα φυσικά αποθέματα δεν αξιοποιούνται λόγω της παραδοσιακής αντίθεσης των αυτόχθονων πληθυσμών, των Ινουίτ (88% του πληθυσμού).
Σήμερα, η Γροιλανδία είναι πάνω από όλα στρατηγικό ζήτημα. Θα επέτρεπε στις Ηνωμένες Πολιτείες να ελέγχουν τον Βόρειο Θαλασσινό δρόμο, ο οποίος είναι πλέον ανοικτός για την ναυσιπλοΐα. Ο τελευταίος ελέγχεται για την ώρα από την Ρωσία και την Κίνα, η αλλαγή ιδιοκτησίας του νησιού θα μεταμόρφωνε τη γεωπολιτική εξίσωση. Αυτός είναι ο λόγος που ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, σχολίασε: «Η Αρκτική είναι μια περιοχή των εθνικών μας συμφερόντων, των στρατηγικών μας συμφερόντων. Θέλουμε να διατηρήσουμε το κλίμα ειρήνης και σταθερότητας στην αρκτική ζώνη. Παρακολουθούμε πολύ στενά τη μάλλον θεαματική εξέλιξη της κατάστασης, αλλά μέχρι στιγμής, δόξα τω Θεώ, μόνο σε επίπεδο διακηρύξεων».
Οι αναφορές στο τεχνοκρατικό κίνημα μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με τον Μασκ και τον Τραμπ, ωστόσο θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την εξέλιξη των γεγονότων.
[1] The International Conspiracy to Establish a World Dictatorship & The Menace to South Africa, Joshua Haldeman. Cité dans «The World According to Elon Musk’s Grandfather», Jill Lepore, The New Yorker, September 19, 2023.
[2] «Steve Bannon: Elon Musk vuole solo i soldi, farò di tutto per tenerlo fuori dalla Casa Bianca», Viviana Mazza, Corriere della sera, 8 gennaio 2025.
[3] «United mates of America», Tom Prendeville, Irish Mirror, February 1944.
[4] Η Γροιλανδία αναφέρεται μόνο μία φορά στο Technocracy Study Course. Οι σπάνιες γαίες αγνοούνταν εκείνη την εποχή.