Ενώ ο δυτικός Τύπος αγνοεί τη στρατιωτική πραγματικότητα, το Κρεμλίνο παίζει τη διαφάνεια. Επιτρέπει στους εξειδικευμένους αρθρογράφους να κυκλοφορούν στην πρώτη γραμμή και να δημοσιεύουν ό,τι πιστεύουν, ακόμη και όταν είναι επικριτικοί για τη λειτουργία των στρατών και τα αποτελέσματά τους. Ο πρόεδρος Πούτιν τους δέχτηκε και απάντησε ζωντανά στην τηλεόραση στις πιο δύσκολες ερωτήσεις τους.

Σύμφωνα με τις αρχές του Κιέβου, ο ουκρανικός στρατός θα είχε ξεκινήσει από τις 8 Ιουνίου «μια τεράστια αντεπίθεση εναντίον του Ρώσου επιτιθέμενου».

Η ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ

Η στρατιωτική λογοτεχνία προτιμά να μιλάει για counter-attack (αντεπίθεση) παρά για counter-offensive (πάλι αντεπίθεση). Η counter-attack συνίσταται στο να εκμεταλλευτούν οι στιγμιαίες αδυναμίες του εχθρού για να προχωρήσουν στην επίθεση. Παραπέμπει στον Ναπολέοντα στο Austerlitz που διέταξε σε μερικά από τα στρατεύματά του να υποχωρήσουν για να κάνουν τους αντιπάλους του να πέσουν σε μια παγίδα από την οποία βγήκε νικητής.

Η επιλογή του όρου «counter-offensive» δεν είναι ουδέτερη. Είναι ένα τέχνασμα επικοινωνίας που υποδηλώνει ότι οι Ρώσοι έχουν εξαπολύσει μια «offensive (επίθεση)» για να καταλάβουν την Ουκρανία. Εξάλλου, πολέμησαν στο αεροδρόμιο στα βόρεια της πρωτεύουσας, πριν αποσυρθούν.

Στην πραγματικότητα, οι Ρώσοι δεν προσπάθησαν ποτέ να καταλάβουν το Κίεβο και δεν θέλουν να εισβάλουν στην Ουκρανία. Έτσι είπε ο πρόεδρός τους, Βλαντιμίρ Πούτιν, την πρώτη εβδομάδα της «ειδικής επιχείρησης» του. Η κατάκτηση ενός στρατιωτικού αεροδρομίου, ακόμη και βόρεια του Κιέβου, δεν είναι παρά απλώς μια μάχη για να διασφαλιστεί η αεροπορική υπεροχή των Ρώσων. Αυτό δεν δείχνει ότι σκόπευαν να κατακτήσουν την πρωτεύουσα.

Ούτε η έκφραση «ειδική επιχείρηση» είναι ουδέτερη. Η Μόσχα υπογραμμίζει έτσι ότι δεν διεξάγει έναν πόλεμο εισβολής, αλλά υλοποιεί την «ευθύνη της να προστατεύει» τους πληθυσμούς των περιφερειών του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ που ήταν επίσημα στόχοι μιας τιμωρητικής επιχείρησης από το Κίεβο από το 2014. Το να αμφισβητηθεί η εγκυρότητα της ρωσικής ειδικής επιχείρησης θα ήταν σαν να αμφισβητείται η επιχείρηση του γαλλικού στρατού με στόχο τον τερματισμό των σφαγών στη Ρουάντα. Και οι δύο ειδικές επιχειρήσεις εγκρίθηκαν με ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (Ψηφίσματα 929 της 22ας Ιουνίου 1994 και 2202 της 17ης Φεβρουαρίου 2015). Μόνο που το ψήφισμα στο οποίο βασίζεται η Μόσχα δεν ελήφθη βιαστικά. Είναι αυτό που υλοποιεί τις συμφωνίες του Μινσκ και δίνει στη Γερμανία, τη Γαλλία και τη Ρωσία την δυνατότητα να επέμβουν για την εφαρμογή των.

Από επικοινωνιακή άποψη, ο όρος «counter-offensive» έχει το πλεονέκτημα να κάνει τους ανθρώπους να ξεχνούν ότι για οκτώ χρόνια, το Κίεβο διεξήγαγε πόλεμο εναντίον των ιδίων των πολιτών του, προκαλώντας μεταξύ 14.000 και 22.000 θανάτους ανάλογα με τον τρόπο μέτρησης.

Για μήνες, το Κίεβο εκλιπαρούσε και απόκτησε μεγάλη ποσότητα δυτικών όπλων. Επίσης εκπαίδευσε τους στρατιώτες του για να τα χρησιμοποιούν. Εν τω μεταξύ, η Μόσχα υποχωρούσε στις γραμμές που είχε αποδεχθεί κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, που διεξήχθησαν στη Λευκορωσία και μετά στην Τουρκία, προτού καταγγελθούν από τη Βερχόβνα Ράντα (το κοινοβούλιο του Κιέβου στο οποίο η Ουάσιγκτον εγκατάστησε ένα γραφείο μόνιμων συμβούλων του State Department και της USAID). Η Μόσχα προχώρησε παραπέρα εγκαταλείποντας τη δεξιά όχθη της Χερσώνας (αλλά όχι την αριστερή όχθη), καθιστώντας τον ποταμό Δνείπερο το φυσικό σύνορο μεταξύ Ουκρανίας και Νοβορωσίας. Οι κάτοικοι αυτής της περιοχής, έχοντας προσχωρήσει με δημοψήφισμα στη Ρωσική Ομοσπονδία, η Μόσχα έχτισε δύο γραμμές άμυνας, από τις εκβολές του Δνείπερου μέχρι το Ντονμπάς (Λουγκάνσκ και Ντόνετσκ). Πρόκειται για δυο γραμμές δοντιών των δράκων (οχυρώσεις που εμποδίσουν τη διέλευση αρμάτων μάχης) και χαρακώματα.

Η Ατλαντική Συμμαχία, η οποία παρέχει τα όπλα και τις στρατηγικές, έδωσε εντολή να ξεκινήσει η αντεπίθεση, ενώ το Κίεβο δεν έχει πλέον κανέναν έλεγχο στον αέρα και διαθέτει λίγα πυρομαχικά. Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, ο ουκρανικός στρατός μπορούσε να χρησιμοποιήσει drones για να παρακολουθεί τις κινήσεις του αντιπάλου. Σήμερα, δεν μπορεί πλέον, γιατί ο τελευταίος παρεμβάλλει σε όλες τις επικοινωνίες στο έδαφός «του» και λίγο πιο πέρα. Το Κίεβο θεωρητικά διαθέτει έναν εντυπωσιακό στρατιωτικό εξοπλισμό, όπως καμία χώρα δεν είχε ποτέ. Αλλά στην πράξη, πολλά όπλα που παραδόθηκαν εξαφανίστηκαν, πήγαν σε άλλα μέρη, με ή χωρίς τη συμφωνία των γενναιόδωρων δωρητών. Όσον αφορά τα πυρομαχικά, δεν είναι δυνατή η αποθήκευση τους στην Ουκρανία χωρίς να καταστραφούν από ρωσικούς υπερηχητικούς πυραύλους. Για αυτό αποθηκεύονται στη Πολωνία και στη Μολδαβία και δεν διασχίζουν τα σύνορα παρά μόνο για να σταλούν στο μέτωπο.

Εδώ και δύο εβδομάδες, οι ουκρανικές δυνάμεις προσπαθούν να διαπεράσουν τις ρωσικές αμυντικές γραμμές, χωρίς να τα καταφέρουν. Τα στρατεύματα συγκεντρώνονται μπροστά από αυτές τις γραμμές και πυροβολούνται από το ρωσικό πυροβολικό. Όταν αποφασίζουν να αποσυρθούν, οι Ρώσοι στέλνουν drones για να σκορπίσουν νάρκες στο δρόμο της επιστροφής.

Το μόνο πράγμα που μπορούν να κάνουν οι δυνάμεις του Κιέβου είναι να πάρουν τα χωριά που βρίσκονται σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων μπροστά από τις γραμμές άμυνας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ρωσική αεροπορία βομβαρδίζει τα οπλοστάσια τους, μερικές φορές βαθιά μέσα στην Ουκρανία. Τα πιο επιτυχημένα συστήματα αντιαεροπορικής προστασίας, τα Patriots, καταστράφηκαν αμέσως μόλις εγκαταστάθηκαν. Δεν έχουν μείνει πολλά πράγματα, μόνο να χτυπήσουν παλιούς πυραύλους. Το Ουκρανικό Γενικό Επιτελείο ισχυρίζεται ότι κατέστρεψε έξι πυραύλους Kinzhal, κάτι που, δεδομένης της ταχύτητάς τους (mach10) είναι αδύνατο. Ο δήμαρχος του Κιέβου, Vitali Klitschko, κυκλοφόρησε μια φωτογραφία όπου ποζάρει μπροστά σε ένα απομεινάρι από Kinzhal. Απίστευτο! Τα συντρίμμια δεν ταιριάζουν καθόλου με αυτό το όπλο.

Το ηθικό των ουκρανικών στρατευμάτων είναι σε ιστορικό χαμηλό. Το υπουργείο Άμυνας διαβεβαιώνει ότι υπάρχουν ακόμη πολλοί άνδρες στα μετόπισθεν. Ωστόσο, η περιφέρεια Ivano-Frankivsk αποφάσισε την στρατολόγηση όλων των ανδρών από 18 έως 60 ετών. Οι εξαιρέσεις είναι σπάνιες. Ως εκ τούτου, η πραγματικότητα φαίνεται μάλλον να είναι ότι δεν υπάρχουν άλλοι μαχητές έτοιμοι για δράση.

Η Ατλαντική Συμμαχία έχει αναπτύξει όλα τα AWACS της για να παρακολουθεί εξ αποστάσεως το πεδίο της μάχης. Δεν μπορεί επομένως να αγνοεί το μέγεθος της ήττας. Παραδόξως, συνεχίζει να ωθεί τους Ουκρανούς στη μάχη, ή μάλλον στον θάνατο.

Η αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης και του Ιδρύματος Μπραζαβίλ έγινε δεκτή με ευγένεια, αλλά οι Ουκρανοί δεν ήξεραν τι να κάνουν με τις καλές τους υπηρεσίες. Απλώς προσπάθησαν να τους κερδίσουν.

ΤΟ ΚΙΕΒΟ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να ελπίζει ότι το Κίεβο θα νικήσει, προσφέροντας στον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν μια ηχηρή επανεκλογή. Ωστόσο, μπορεί και να κάνει πίσω και να βασιστεί στις δύο αποστολές καλών υπηρεσιών της Κίνας και της Αφρικανικής Ένωσης. Ωστόσο, με προτροπή της Ουάσιγκτον, η Βερχόβνα Ράντα απαγόρευσε σε οποιονδήποτε να διαπραγματευτεί με τον «εισβολέα».

Η Κίνα δημοσίευσε 12 αρχές τις οποίες, λέει, θα πρέπει να στηρίζει οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία. Ο ειδικός απεσταλμένος του Πεκίνου, Λι Χούι, αρνείται να συζητήσει την εφαρμογή τις έως ότου εγκριθούν και από τις δύο πλευρές. Τώρα έγινε. Αλλά οι Δυτικοί δεν ξεγελιούνται. Δεν μπορούν να προσποιηθούν ότι συμμερίζονται αυτές τις αρχές παρά μόνο συνεχίζοντας τα ψέματα που αναπτύσσουν εδώ και τρεις δεκαετίες. Σε αντίθετη περίπτωση, θα οδηγηθούν στην αναγνώριση της ορθότητας της ρωσικής θέσης και ως εκ τούτου στην επιθυμία τους για την ήττα του Κιέβου.

Η Αφρικανική Ένωση και το Ίδρυμα Μπραζαβίλ έστειλαν τέσσερις αρχηγούς κρατών: τον Azali Assoumani (Κόμορες και νυν πρόεδρος της Αφρικανικής Ένωσης), τον Macky Sall (Σενεγάλη), τον Cyril Ramaphosa (Νότια Αφρική) και τον Hakainde Hichilema (Ζάμπια). Όλοι οι άλλοι τα παραίτησαν. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος έστειλε τον πρωθυπουργό του, Mostafa Madbouly. Ο Ουγκάντας, Yoweri Museveni, που πάσχει από κοβίντ, εξουσιοδότησε τον πρώην υπουργό Εξωτερικών του, Ruhakana Rugunda. Ο Κονγκολέζος Denis Sassou-Nguesso εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Επικρατείας για την προεδρία, Florent Ntsiba.

Μόλις έφτασαν, όλη η αντιπροσωπεία κλήθηκε να επισκεφθεί την Μπούτσα όπου οι οικοδεσπότες τους εξήγησαν ότι οι Ρώσοι κατακτητές είχαν διαπράξει φρικαλεότητες. Οι Αφρικανοί δεν συνάντησαν τους διεθνείς ερευνητές που διαπίστωσαν, αντιθέτως, ότι οι σφαγές έγιναν με βελάκια (πυρομαχικά που χρησιμοποιήθηκαν ευρέως κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο). Προπαντός, οι Ρώσοι έφυγαν από την Μπούτσα στις 30 Μαρτίου 2022. Ο δήμαρχος της πόλης δεν παρατήρησε κάτι ανώμαλο. Στη συνέχεια, την επόμενη μέρα οι ριζοσπάστες εθνικιστές του τάγματος Azov εισήλθαν στην πόλη, αλλά τα πτώματα δεν βρέθηκαν παρά μόνο στις 4 Απριλίου. Ήταν λοιπόν ξεκάθαρα μια σκηνή εμφυλίου πολέμου κατά την οποία οι ριζοσπάστες εθνικιστές εκτέλεσαν συμπολίτες τους που πίστευαν ότι συνεργάστηκαν με τους Ρώσους. Σε κάθε περίπτωση, οι Αφρικανοί γνωρίζουν καλά αυτό το είδος της κατάστασης και δεν γελιούνται εύκολα.

Όταν έφτασαν στο Κίεβο, ήχησαν οι σειρήνες. Αλλά αυτοί οι ηγέτες δεν εντυπωσιάστηκαν. Διαπίστωσαν ότι δεν βομβαρδιζόταν η πρωτεύουσα, αλλά αποκλειστικά λίγοι στρατιωτικοί στόχοι.

Κατά τη διάρκεια της τελικής συνέντευξης Τύπου, ο πρόεδρος των Κομορών, Azali Assoumani, δήλωσε: «Ο δρόμος προς την ειρήνη πρέπει να περάσει μέσα από το σεβασμό του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και η Αφρική είναι έτοιμη να συνεχίσει να εργάζεται μαζί σας για την αναζήτηση μιας διαρκούς ειρήνης (…) Ακόμη και αν ο δρόμος προς την ειρήνη μπορεί να είναι μακρύς, υπάρχει ελπίδα, αφού οι συνομιλίες είναι δυνατές». Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Volodymyr Zelensky απάντησε: «Σήμερα είπα ξεκάθαρα κατά τη συνάντησή μας ότι το να επιτρέψουμε οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία τώρα, όταν ο κατακτητής βρίσκεται στη γη μας, σημαίνει πάγωμα του πολέμου, πάγωμα του πόνου και των δεινών».

Στις 17 Ιουνίου 2023, ο Βλαντιμίρ Πούτιν παρουσιάζει στην αφρικανική αντιπροσωπεία το σχέδιο συνθήκης ειρήνης που υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2022 από τον πρόεδρο της ουκρανικής αντιπροσωπείας κατά τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στην Τουρκία.


Μετά την ένσταση απαραδέκτου στο Κιέβο, οι Αφρικανοί πήγαν στην Αγία Πετρούπολη για να συναντήσουν τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο τελευταίος ήταν φυσικά πολύ πιο ανοιχτός. Όχι μόνο δεν είχε τίποτα να χάσει, αλλά διαθέτει ένα τεράστιο επιχείρημα. Παρουσίασε στην αντιπροσωπεία (δείτε το βίντεο) το κείμενο της συνθήκης ειρήνης και την προσθήκη που διαπραγματεύτηκαν οι Ουκρανοί, τον Μάρτιο του 2022, και που υπογράφηκαν από τον επικεφαλής της αντιπροσωπείας τους. Εξήγησε μάλιστα ότι σε εφαρμογή αυτού του σχεδίου, τα ρωσικά στρατεύματα είχαν εγκαταλείψει τις περιφέρειες του Κιέβου και του Τσερνιχίφ, και ότι οι Ουκρανοί όχι μόνο είχαν αρνηθεί να επικυρώσουν αυτά τα κείμενα, αλλά υιοθέτησαν νόμο που απαγόρευε τη συνέχιση ή την επανέναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.

Θα δούμε, κατά τη διάσκεψη κορυφής Αφρικής-Ρωσίας που έχει προγραμματιστεί για τις 26 έως τις 29 Ιουλίου, ποιος από τους δύο αρχηγούς κρατών έχει φανεί πιο ειλικρινής στα μάτια της αντιπροσωπείας της Αφρικανικής Ένωσης. Το ενδιαφέρον του Κιέβου για αποστολές καλών υπηρεσιών είναι τόσο ψευδές όσο και η αντεπίθεσή του.

Τιερί Μεϊσάν
Μετάφραση
Κριστιάν Άκκυριά