Οταν
στή Σμύρνη επικρατούσε …συνωστισμός (τα έγγραφα σπάνε κόκκαλα).
Translate
Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2013
Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2013
Η ηθική απογύμνωση ενός εκ των "σωτήρων".
Του Σταύρου Λυγερού
H σύγκριση του cd που ξανάστειλαν οι Γάλλοι με το «στικάκι» που είχε παραδώσει στον Βενιζέλο ο Παπακωνσταντίνου επιβεβαίωσε αυτό που αρχικά ήταν υποψία: η «λίστα Λαγκάρντ» ήταν «πειραγμένη».
Μπορεί ο πρώην υπουργός Οικονομικών να αρνείται την εξόφθαλμη ενοχή του και να ισχυρίζεται ότι είναι θύμα,... αλλά τα γεγονότα είναι αμείλικτα. Αυτό που προσδίδει στη συγκεκριμένη υπόθεση μείζονα πολιτική σημασία είναι ότι δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με τη βαρύτατη ευθύνη ενός κορυφαίου υπουργού.
H σύγκριση του cd που ξανάστειλαν οι Γάλλοι με το «στικάκι» που είχε παραδώσει στον Βενιζέλο ο Παπακωνσταντίνου επιβεβαίωσε αυτό που αρχικά ήταν υποψία: η «λίστα Λαγκάρντ» ήταν «πειραγμένη».
Μπορεί ο πρώην υπουργός Οικονομικών να αρνείται την εξόφθαλμη ενοχή του και να ισχυρίζεται ότι είναι θύμα,... αλλά τα γεγονότα είναι αμείλικτα. Αυτό που προσδίδει στη συγκεκριμένη υπόθεση μείζονα πολιτική σημασία είναι ότι δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με τη βαρύτατη ευθύνη ενός κορυφαίου υπουργού.
Παρασκευή 11 Ιανουαρίου 2013
Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2013
Μεγάλη Αλβανία: Αμερικανικό σχέδιο κατά του Ορθόδοξου Κόσμου;
Alexandre Latsa (μτφ. Κριστιάν)
Η σημαία της Μεγάλης Αλβανίας |
“Σουλεϊμάν Παλάς” ;;; Και εις άλλα με υγεία….
Τουρκική εταιρεία κέρδισε τον διαγωνισμό (50.000 ευρώ τον μήνα) για το…ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΑΛΑΣ…
Και εις άλλα με υγεία….
Λέτε να αλλάξει και όνομα …σε “Σουλεΐμάν Παλάς” ;;;
http://exomatiakaivlepo.blogspot.com/2013/01/blog-post_3888.html
Και εις άλλα με υγεία….
Λέτε να αλλάξει και όνομα …σε “Σουλεΐμάν Παλάς” ;;;
http://exomatiakaivlepo.blogspot.com/2013/01/blog-post_3888.html
ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΑΓΙΑΔΩΣΥΝΗ
Γράφει ο Νϊκος Χειλαδάκης
Σε ένα εντυπωσιακό και μακροσκελές άρθρο του ο γνωστός Τούρκος αρθρογράφος, Ali Birand, στην τουρκική εφημερίδα Hürriyet, στις 2/1, αναφερόμενος στις προοπτικές του 2013 για την Τουρκία, ούτε λίγο ούτε πολύ παραδέχτηκε ότι η χώρα του κάθεται πάνω σε ένα ηφαίστειο, ενώ οι περισσότερες χώρες που την περιτριγυρίζουν βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Ο κίνδυνος οι φλόγες αυτών των ενόπλων συγκρούσεων να κατακάψουν και τη ίδια την Τουρκία, αντανακλάται στο μεγάλο άγχος που έχει αρχίσει να κατατρέχει την τουρκική πολιτική ηγεσία καθώς το φάσμα του διαμελισμού αρχίζει να διαγράφεται αυτή
την φορά πολύ πιο έντονο από το παρελθόν.
Συγκριμένα, σύμφωνα με τον Birand, η Τουρκία θα πρέπει να προετοιμαστεί τάχιστα για ένα μεγάλο και πολυμέτωπο πόλεμο, δηλαδή για ένα πόλεμο σε πολλά μέτωπα καθώς το περίγραμμα της Μέσης Ανατολής είναι πιο εκρηκτικό παρά ποτέ και οι φλόγες της ανάφλεξης άρχισαν και τσουρουφλίζουν τα σύνορα της χώρας του. Ειδικά για τις γειτονικές χώρες ανέφερε τα εξής χαρακτηριστικά : α) Στη Συρία ο εμφύλιος συνεχίζεται χωρίς αποτέλεσμα και όπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο έμπειρος Τούρκος αρθογράφος, ακόμα δεν έχει σκάσει ο «δυναμίτης», αλλά αυτό θα γίνει αργά η γρήγορα και κανείς δεν ξέρει τι συνέπειες θα έχει όταν σκάσει αυτή η μεγάλη ωρολογιακή βόμβα που λέγεται Συρία και ποιους θα παρασύρει στον όλεθρο, β) Στο Ιράκ διαγράφεται έντονα η προοπτική της διάσπασης μεταξύ Σιΐτών, Σουνιτών και Κούρδων, μια προοπτική την οποία τρέμει η Τουρκία και μόνο στην σκέψη της, γιατί είναι έντονος ο φόβος ότι θα προκαλέσει διασπαστικές τάσεις στην ίδια την Τουρκία, γ) Στο Ιράν συνεχίζεται το αδιέξοδο και ο φόβος ενός βομβαρδισμού πλανάται επικίνδυνος. Mια τέτοια εξέλιξη σίγουρα θα βάλει φωτιά σε όλη την περιοχή καθώς θα συμπαρασύρει τους Σιΐτες του Ιράκ, την Χεζμπολάχ του Λιβάνου, ενώ και εδώ είναι το επίμαχο σημείο, διαγράφεται και η προοπτική να ξεσηκωθούν οι Αλεβήτες στην Τουρκία που είναι καταπιεσμένοι από τον Ερντογάν, υπέρ του Ιράν, προκαλώντας χάος και μέσα στην Τουρκία, δ) Στην Αίγυπτο η κατάσταση εκτραχύνεται μεταξύ λαϊκών και ισλαμιστών, μια διαμάχη που αντανακλάται και μέσα στην ίδια την Τουρκία καθώς η λαϊκή παράταξη αισθάνεται ότι καταπιέζεται με αυταρχικό τρόπο από τους Ισλαμιστές του Ερντογάν και περιμένει μια ευκαιρία για να πάρει την ρεβάνς και, σε όλα αυτά παραμένει και το, ε) Παλαιστινιακό, σαν μόνιμη εστία έντασης ενώ με τα σχέδια του Ισραήλ για νέους εποικισμούς στα κατεχόμενα αυξάνεται η ένταση με απροσδιόριστες συνέπειες.
Εκείνο βεβαία που δεν τολμά να αναφέρει ο παλαίμαχος Τούρκος αρθρογράφος στο άρθρο του, είναι το κουρδικό ζήτημα. Tο μεγάλο αδιέξοδο που έχει προκαλέσει το κουρδικό με συνεχή αιματοχυσία έχει φέρει στο σημείο τους ίδιους τους Τούρκους να συνομιλούν με τον Οτσαλάν για κάποια κατάπαυση του πυρρός προτείνοντας στους Κούρδους να… φύγουν σε κάποια εξορία. Ο ίδιος όμως ο αρχηγός του κουρδικού αντάρτικου, Murat Karayılan, σε δηλώσεις του στην κουρδική εφημερίδα, Özgür Politika, στις 2/1, απαντώντας στις προτάσεις του Ερντογάν του αντιπρότεινε να… φύγει αυτός και οι στρατοχωροφύλακες του από το Κουρδιστάν, δηλαδή από τη νοτιοανατολική Τουρκία, γιατί, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, δεν… έχουν καμία δουλειά στα κουρδικά εδάφη.
Όλο αυτό το ηφαιστειακό περίγραμμα για το οποίο ευθύνεται σε μεγάλο μέρος και η ανεύθυνη νεοοθωμανική πολιτική των Ερντογάν – Νταβούτολγου, έχει παρασύρει την Τουρκία σε μια φοβική ξέφρενη εξοπλιστική κούρσα. Όπως αναφέρεται στην Άγκυρα, επιβάλλεται να ισχυροποιηθούν ακόμα περισσότερο οι ένοπλες δυνάμεις για να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν πολλαπλή εξωτερική, αλλά και εσωτερική απειλή. Χαρακτηριστικό του κλίματος που έχει επικρατήσει στην τουρκική πρωτεύουσα, είναι και το εκτενές άρθρο του γνωστού Τούρκου δημοσιογράφου και τηλεπαρουσιαστή, Murat Birsel, στην τουρκική εβδομαδιαία επιθεώρηση, «Aksyon», με τον τίτλο, «Türkiye komşularla savaşa hazır olmalı», δηλαδή «Η Τουρκία πρέπει να προετοιμαστεί για πόλεμο με τους γείτονες της.
Και ενώ οι Τούρκοι έχουν ανοιχτά τόσα πολλά μέτωπα, ενώ το φάσμα της διάσπασης της Τουρκίας επανεμφανίζεται ακόμα πιο ισχυρό, στην Αθήνα δεν καταλαβαίνουν τίποτα. Η ανιστόριτη κλίκα που κυβερνά την Ελλάδα ετοιμάζεται να επισκεφτεί δια του πρωθυπουργού της την Άγκυρα και αφού θα καταθέσει για άλλη μια φορά στεφάνι στον σφαγέα του Ελληνισμού, Μουσταφά Κεμάλ, θα εκλιπαρεί τους Τούρκους να μας… δείξουν «συμπόνια» και να μην… μας πειράζουν. Ούτε τουρκική προκλητικότητα, ούτε συνεχείς παραβιάσεις και απαξιωτικές δηλώσεις για την Ελλάδα από Τούρκους αξιωματούχους. Που θα έβρισκε ο Ερντογάν πιο καλά τσιράκια από την ελληνική τρικομματική πολιτική τρόικα ; Άλλωστε ο Σουλεϊμάν έχει καταγοητέψει τους Έλληνες. Ακόμα και οι Πόντιοι έφτασαν στο σημείο να ψέλνουν τα κάλαντα στον… Κουβέλη και στην Ρεπούση, που όταν ακούν για ποντιακή γενοκτονία βγάζουν σπυράκια. Αίσχος !
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
Η εφεύρεση του αιώνα εγκατέλειψε την Θράκη;
Η συσκευή “Ψυχρής Σύντηξης” για αστείρευτη
ενέργεια, έφυγε από την Ξάνθη και πηγαίνει στον Καναδά – Η Εταιρεία
“ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ” κουράστηκε να περιμένει συμπαράσταση από το Κράτος – Εκατό
(100) εκατομμύρια Ευρώ πρόσφεραν οι Τούρκοι για να μεταφερθεί η έδρα της
Εταιρείας στην Τουρκία – Η ΝΑSA ενδιαφέρεται, η Ελλάδα όχι…
Pablo Neruda AMERICA INSURECTΑ Μίκης Θεοδωράκης
Παρά τις επίσημες διαψεύσεις , όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στην
είδηση ότι ο Πρόεδρος της ¨Βολιβιριανής Δημοκρατίας¨ που εγκαινίασε με
Δημοκρατία την μετάβαση στον
¨Σοσιαλισμό του 21ου Αιώνα¨ παλεύει με τον θάνατο. Όποτε και εάν αυτό
συμβεί ας ετοιμαστούμε για ¨ουρές¨ μπροστά από την Πρεσβεία της
Βενεζουέλας για να υπογράψουμε στο ¨βιβλίο συλλυπητηρίων¨. Για να
καταλάβουν τα κοράκια και οι σκύλοι πως σε αυτή την γωνιά της Γης ¨δεν
μασάμε¨ . Ένας είναι ο δρόμος των λαών και οι λαοί ξέρουν να
διαχωρίζουν , παρά τις οποιοσδήποτε διαφωνίες και επιφυλάξεις για τα
¨πειράματα¨ , τα λάθη και τα πισωγυρίσματα , τους φίλους από τους
εχθρούς τους.
Παρασκευή 4 Ιανουαρίου 2013
12.01.1934: Η επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Σουηδική Ακαδημία με την οποία πρότεινε τον Κεμάλ Ατατούρκ για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης !
Αθήνα, 12 Ιανουαρίου 1934
Κύριε Πρόεδρε,
Για περίπου επτά αιώνες ολόκληρη η Μέση Ανατολή και μεγάλο τμήμα της Κεντρικής Ευρώπης αποτέλεσαν θέατρο αιματηρών πολέμων. Κύρια αιτία γι αυτούς ήταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία και το απολυταρχικό καθεστώς των Σουλτάνων.
Η υποδούλωση χριστιανικών λαών, οι θρησκευτικοί πόλεμοι του Σταυρού εναντίον της Ημισελήνου που μοιραία επακολούθησαν και οι διαδοχικές εξεγέρσεις όλων αυτών των λαών που προσέβλεπαν στην απελευθέρωσή τους δημιουργούσαν μια κατάσταση πραγμάτων που θα παρέμενε μόνιμη πηγή κινδύνων όσο η Οθωμανική Αυτοκρατορία διατηρούσε τα ίχνη που της είχαν αφήσει οι Σουλτάνοι.
Η εγκαθίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας το 1922, όταν το εθνικό κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ Πασά θριάμβευσε επί των αντιπάλων του, έθεσε οριστικά τέλος σ' αυτή την κατάσταση αστάθειας και μισαλλοδοξίας.
Κύριε Πρόεδρε,
Για περίπου επτά αιώνες ολόκληρη η Μέση Ανατολή και μεγάλο τμήμα της Κεντρικής Ευρώπης αποτέλεσαν θέατρο αιματηρών πολέμων. Κύρια αιτία γι αυτούς ήταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία και το απολυταρχικό καθεστώς των Σουλτάνων.
Η υποδούλωση χριστιανικών λαών, οι θρησκευτικοί πόλεμοι του Σταυρού εναντίον της Ημισελήνου που μοιραία επακολούθησαν και οι διαδοχικές εξεγέρσεις όλων αυτών των λαών που προσέβλεπαν στην απελευθέρωσή τους δημιουργούσαν μια κατάσταση πραγμάτων που θα παρέμενε μόνιμη πηγή κινδύνων όσο η Οθωμανική Αυτοκρατορία διατηρούσε τα ίχνη που της είχαν αφήσει οι Σουλτάνοι.
Η εγκαθίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας το 1922, όταν το εθνικό κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ Πασά θριάμβευσε επί των αντιπάλων του, έθεσε οριστικά τέλος σ' αυτή την κατάσταση αστάθειας και μισαλλοδοξίας.
Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2013
Το συνέδριο του Βερολίνου και η ενσωμάτωση Θεσσαλίας και Άρτας στο Ελληνικό κράτος (1878-1881)
γράφει ο Κωνσταντίνος Λινάρδος
Τον Φεβρουάριο του 1878 ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής αυτοκρατορίας έφτανε στο τέλος του. Οι νικητές Ρώσοι αναγκάζουν την Οθωμανική κυβέρνηση να υπογράψει την συνθήκη του Αγίου Στεφάνου με την οποία πλησιάζουν όσο ποτέ άλλοτε στην υλοποίηση των φιλόδοξων σχεδίων τους. Ο κίνδυνος όμως μονομερούς επίλυσης του ανατολικού ζητήματος προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις της Βρετανίας και της Αυστροουγγαρίας που θεωρούν ότι θίγονται ζωτικά τους συμφέροντα.
Τον Φεβρουάριο του 1878 ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής αυτοκρατορίας έφτανε στο τέλος του. Οι νικητές Ρώσοι αναγκάζουν την Οθωμανική κυβέρνηση να υπογράψει την συνθήκη του Αγίου Στεφάνου με την οποία πλησιάζουν όσο ποτέ άλλοτε στην υλοποίηση των φιλόδοξων σχεδίων τους. Ο κίνδυνος όμως μονομερούς επίλυσης του ανατολικού ζητήματος προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις της Βρετανίας και της Αυστροουγγαρίας που θεωρούν ότι θίγονται ζωτικά τους συμφέροντα.
Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2012
Δικαίωμα Παρέμβασης η Διεθνές Δίκαιο; Απάντηση στην αντι-αντιπολεμική αριστερά
Jean Bricmont* (μτφ. Κριστιάν)
«Αγαπητοί Αμερικανοί, παρακαλούμε, κάντε πόλεμο, όχι έρωτα!» |
Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2012
Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2012
Η Οξφόρδη στη καρδιά του σχεδίου αποσταθεροποίησης της Ρωσίας
γράφει ο Benoit Chalifoux (μτφ. Κριστιάν)
Το 1812, ακριβώς πριν από δύο αιώνες, η νεαρή Αμερικανική Δημοκρατία και η Ρωσία απειλούνταν με αφανισμό, την ώρα που οι Βρετανοί έκαναν απόβαση στην Ανατολική Ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών για να πυρπολήσουν την νέα πρωτεύουσα, την Ουάσιγκτον, ενώ οι Ρώσοι αναγκάζονταν να κάψουν την Μόσχα για να αποτραπεί η επέλαση του Ναπολέοντα Βοναπάρτη .
Εκείνη την εποχή, ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αγία Πετρούπολη, ο John Quincy Adams , και ο αγαπητός συνομιλητής του, ο κόντης Νικολάι Ρουμιάντσεφ, Υπουργός Εμπορίου, Εξωτερικών και καγκελάριος του τσάρου Αλεξάνδρου Α, αναζητούσαν τρόπους να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο που παρουσίασαν η Βρετανική Αυτοκρατορία και το παιγνίδι της, ο Ναπολέων.
Σήμερα, ο νέος πρέσβης των ΗΠΑ Μάικλ Μακφόλ , που στάλθηκε στη Μόσχα από μια άλλη βρετανική μαριονέτα τον Μπαράκ Ομπάμα, δεν είναι παρά ένας ιδεολόγος, που στάλθηκε σε αποστολή από τη βρετανική ολιγαρχία για την αποσταθεροποίηση της Ρωσίας.
Ο Μακφόλ ο ίδιος εξήγησε την αποστολή του σε μια συνέντευξη τον Ιούνιο του 2011 στην ιστοσελίδα Slon.ru: «Οι περισσότεροι παρατηρητές της Ρωσίας είναι είτε διπλωμάτες, ειδικοί σε θέματα ασφαλείας ή όπλων είτε προωθούν την ρωσική κουλτούρα».
Δεν είμαι τίποτα από όλα αυτά, δεν μπορώ να απαγγείλω τον Πούσκιν απέξω. Είμαι ειδικός σε θέματα δημοκρατίας, αντιδικτατορικών κινήσεων, επαναστάσεων».
Στη διάρκεια των γεγονότων που σχετίζονται με την «πορτοκαλί επανάσταση» στην Ουκρανία το Δεκέμβριο του 2004, ο Μακφόλ παραδέχτηκε αφελώς σε ένα κύριο άρθρο που δημοσιεύθηκε από την εφημερίδα Washington Post ότι
«Αμερικανοί πράκτορες επιρροής προτιμούν να χρησιμοποιούν διαφορετική γλώσσα για να περιγράψουν τις δραστηριότητές τους, όπως λ.χ. υποστήριξη στη δημοκρατία, προώθηση της δημοκρατίας, υποστήριξη στη κοινωνία των πολιτών κλπ… αλλά το έργο τους, ανεξάρτητα από την ετικέτα που προσπαθεί κανείς να τους κολλήσει, στοχεύει να επηρεάσει την πολιτική αλλαγή στην Ουκρανία».
Αρίθμησε στη συνέχεια τις πηγές χρηματοδότησης που χορηγούνται για αυτήν την επιχείρηση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, είτε άμεσα είτε μέσω των διαφόρων ΜΚΟ, όπως και την συμμετοχή του Ινστιτούτου Ανοικτής Κοινωνίας (Open Society Institute) του οικονομικού καρχαρία Τζωρτζ Σόρος.[ 1 ]
«Παραβιάζει αυτή η παρέμβαση τους διεθνούς κώδικες;».
« Όχι πια», απαντά ο Μακφόλ: «Ήταν μια εποχή όπου η υπεράσπιση της κυριαρχίας των εθνών ήταν μια προοδευτική ιδέα, αφού η ανάπτυξη της κυρίαρχης κρατικής υπόστασης είχε βοηθήσει να καταστραφούν οι αυτοκρατορίες. Σήμερα, όμως, εκείνοι που υπερασπίζονται την κυριαρχία των κρατών πάνω απ 'όλα το κάνουν συχνά για να διατηρηθεί η απολυταρχία, ενώ εκείνοι που υπερασπίζονται την κυριαρχία των λαών είναι οι νέοι προοδευτικοί».
Επομένως, σύμφωνα με αυτό το δόγμα, τα Κράτη-Έθνη μπορούν να συνθλιφτούν χωρίς δισταγμό στο όνομα των «λαών» , ακόμη και αν αυτοί θα υποχρεωθούν να υποταχτούν στην τυραννία μιας αυτοκρατορικής ολιγαρχίας με βιαιότητα άνευ προηγουμένου στην πρόσφατη ιστορία .
Η άφιξη του Μακφόλ ως πρεσβευτής τον τελευταίο Ιανουάριο δείχνει ότι τώρα είναι η Ρωσία, που βρίσκεται στο στόχαστρο, και πολλοί Ρώσοι το συνειδητοποιούν πολύ καλά.
Σε μια πρόσφατη διάσκεψη στο Διαδίκτυο με τον Αμερικανό οικονομολόγο Lyndon LaRouche , ένας ακτιβιστής για τα πολιτικά δικαιώματα στη Ρωσία τον ρώτησε γιατί ο Ομπάμα είχε διορίσει μια τόσο «επισημασμένη» προσωπικότητα σαν τον πρεσβευτή.
«Ο Μακφόλ δεν είναι διπλωμάτης καριέρας, αλλά ένας ειδικός για τη Ρωσία που συνδεόταν για χρόνια με τους φιλελεύθερους μεταρρυθμιστές».
«Ο ίδιος έχει εμπιστευτεί σε πολλά άτομα που γνωρίζω ότι είχε έρθει στη Σοβιετική Ένωση στα τέλη της δεκαετίας του 80, μέχρι τις αρχές του '90, στα πλαίσια σχεδίων για «τον εκδημοκρατισμό», αλλά ο ίδιος δεν ενδιαφέρεται καθόλου να αναπτύξει την δημοκρατία ως τέτοια. Ενδιαφερόταν μόνο για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Την περασμένη Δευτέρα [16 Ιαν.], ο Μακφόλ έδωσε τα διαπιστευτήριά του. Και από την Τρίτη, συνάντησε εκπροσώπους της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης κατά του Κρεμλίνου. (...) Μήπως στάλθηκε ο Μακφόλ με σκοπό να διαλύσει τη Ρωσία, όπως ήταν η περίπτωση έναντι της Σοβιετικής Ένωσης πριν από 20 χρόνια;».
Το ίδιο ερώτημα έθεσε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβάνοφ , σε μια συνέντευξη της 20ης Ιανουαρίου στην εφημερίδα Rossiyskaya Gazeta .
Με την παγκοσμιοποίηση, οι λαοί του κόσμου περιορίζονται σήμερα στο καθεστώς της δεξαμενής φθηνού εργατικού δυναμικού, όχι πια μόνο για την εξόρυξη των πρώτων υλών, όπως στην εποχή της αποικιοκρατίας, αλλά για όλα τα στάδια της μεταποίησης έως το τελικό προϊόν. Όποιος δεν εμπλέκεται άμεσα στη διαδικασία αυτή θεωρείται ως πλεόνασμα, καταδικασμένος σε αφανισμό από τον Πρίγκιπα του Εδιμβούργου και άλλους ιδεολόγους της Αυτοκρατορίας.
Κάθε ανυπάκουος ηγέτης ή ικανός να αντισταθεί σε αυτό το όραμα υπόκειται σε ανατροπή, μέσω «αντι-δικτατορικών» κινημάτων που καλλιεργούνται και αναπτύσσονται είτε ως αυτόνομο όπλο, είτε σε συνδυασμό με στρατιωτική δράση.
Οι ιστορικές ρίζες του φιλελεύθερου παρεμβατισμού
Εάν οι πηγές χρηματοδότησης αυτού του τύπου των επιχειρήσεων είναι σχετικά γνωστές, τα δογματικά θεμέλια τους είναι πολύ λιγότερα γνωστά.
Οι περισσότερες πηγαίνουν πίσω στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στην Αγγλία, όπως αποδεικνύεται μεταξύ πολλών άλλων περιπτώσεων, από εκείνες του Μακφόλ και της συντρόφου του Σούζαν Ράις, της πρέσβη των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη.
Και οι δύο είναι «Rhodes scholars, μελετητές της Ρόδου», δηλαδή, αποδέκτες ενός προγράμματος υποτροφιών υψηλού επιπέδου σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, πρόγραμμα που ιδρύθηκε από τον Cecil Rhodes (1853-1902), σύμφωνα με τις επιθυμίες που εκφράζονται στη διαθήκη του, για την πρόσληψη και την εκπαίδευση (με ιδιαίτερη έμφαση στις Ηνωμένες Πολιτείες) μιας ελίτ ικανής να υπερασπίζεται τα συμφέροντα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.
Με την απο-αποικιοποίηση που ακολούθησε τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αποφασίστηκε να αναπτυχτεί μια πιο λεπτή μορφή κυριαρχίας, έμμεση, βασισμένη στις έννοιες της «δημοκρατίας» και της «λαϊκής επανάστασης», προσεκτικά σχεδιασμένη αργότερα στην ίδια την Οξφόρδη .
Όλα αυτά οδηγούν σε ένα σχέδιο που ονομάζεται Civil Resistance and Power Politics (CR & PP), πολιτική αντίσταση και πολιτικές της εξουσίας (ΠΑ & ΠΕ), με επικεφαλής από το 2006 τους δύο καθηγητές της Οξφόρδης, Sir Adam Roberts και Timothy Garton Ash.
Ο Sir Roberts τοποθετεί την αρχή του φιλελεύθερου διεθνισμού, που ονομάζεται επίσης φιλελεύθερος παρεμβατισμός ή φιλελεύθερος ιμπεριαλισμός, με τις παρεμβάσεις του Λόρδου Πάλμερστον στην ηπειρωτική Ευρώπη κατά τη διάρκεια του δέκατου ένατου αιώνα, πρόωρο παράδειγμα της παρέμβασης ενός κράτους στις εσωτερικές υποθέσεις άλλου ανεξάρτητου κράτους με το πρόσχημα των φιλελεύθερων «αξίων». [ 2 ]
Να σημειώσουμε ότι ο Roberts διευθύνει επίσης το Oxford University Programme on the Changing Character of War, το Πρόγραμμα του Πανεπιστήμιου της Οξφόρδης για την Αλλαγή του Χαρακτήρα του Πολέμου, για να εισαγάγει τη μη-βίαιη δράση σε μια γενικότερη πολιτική και στρατιωτική στρατηγική.
Σε μια διεθνή διάσκεψη το Μαρτίο 2007 στο Κολλέγιο St Antony της Οξφόρδης, που οργανώθηκε στο πλαίσιο του PP & CR [ 3 ], ο Μιχαήλ Μακφόλ κλήθηκε από τον Roberts ως ομιλητής για τη σύνοδο σχετικά με «τον ρόλο των εξωτερικών φορέων στη πολιτική αντίσταση». Υπενθυμίζουμε ότι οι σπουδές του Μακφόλ στην Οξφόρδη, ήταν αφιερωμένες στην Αφρική, αλλά αργότερα έγινε ειδικός για την Ρωσία.
Ο μέντορας της όλης λειτουργίας, είναι κάποιος Gene Sharp, ένας Αμερικανός και αυτός απόφοιτος της Οξφόρδης, αλλά που γεννήθηκε μια γενιά νωρίτερα.
Ο Sharp είναι ο συγγραφέας του εγχειριδίου αναφοράς για την «πολιτική ανυπακοή» [ 4 ], που περιέχει 198 τακτικές για να κατασκευάσεις μια επανάσταση, μεταξύ των οποίων είναι η χρήση ενός συμβολικού χρώματος για την καθεμία.
Όπως όλοι οι φίλοι του της Οξφόρδης, ο Sharp ειδικεύτηκε στην ανάκτηση ηρωικών κινημάτων, όπως αυτού του Μαχάτμα Γκάντι και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ , αλλά μετατρέποντας ισχυρές μεταφορές, όπως η άρνηση του Γκάντι να φορά ρούχα που δεν κατασκευάζονταν στην Ινδία, σε απλές τακτικές μάρκετινγκ, όπως η χρήση ενός αυθαίρετου χρώματος.
Σημειώστε ότι τα έργα του Sharp για την «μη-βίαιη δράση στον αγώνα κατά των ολοκληρωτικών καθεστώτων» εμπνεύστηκαν σε μεγάλο βαθμό, κατά τη γνώμη των ίδιων των συναδέλφων του και πολλών άλλων ιστορικών, από ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε από τον πατριάρχη Bertrand Russell στο περιοδικό Atlantic Monthly τον Απρίλιο του 1915, προωθώντας ένα μη-ρεαλιστικό σενάριο παθητικής αντίστασης σε περίπτωση γερμανικής εισβολής στην Αγγλία.
Ο Russell υπερασπιζόταν ήδη από καιρό την ιδέα ότι η Βρετανική Αυτοκρατορία θα μπορούσε να απαλλαγεί από τα μειονεκτήματα της βιομηχανίας και της επιστήμης (συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών εφαρμογών της) και έπρεπε καλύτερα να εκμεταλλεύεται την διαίρεση και την χειραγώγηση για να παρασύρει τις εξουσίες των αναδυομένων δυνάμεων της εποχής.
Αυτός ο μεγάλος ειρηνιστής, ωστόσο, δεν δίστασε να ζητήσει το 1946 να εκτοξεύσουν μια πυρηνική βόμβα στη Ρωσία για να την αναγκάσει να αποδεχθεί τη δημιουργία μιας παγκόσμιας κυβέρνησης ως η μόνη αρμόδια αρχή να κατέχει πυρηνικά όπλα. [ 5 ]
Η επίθεση της 4ης Μαρτίου
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία σήμερα, υπό το φως των πρόσφατων γεγονότων στη Λιβύη και τη Συρία, ότι το RC & PP σχεδιάστηκε από την αρχή ως μια νέα μορφή παράτυπου πολέμου, που προστίθεται στην πανοπλία των «καινοτόμων» όπλων, που είναι τα μη επανδρωμένα αεροπλάνα και οι στοχευόμενες δολοφονίες, και χρησιμοποιούνται μαζικά από την κυβέρνηση Ομπάμα και την Βρετανική Αυτοκρατορία.
Στο νέο στόχο της ολιγαρχίας, τη Ρωσία, ανατέθηκε ήδη το λευκό χρώμα, δεδομένου ότι το κίνημα Golos (Φωνή), που από καιρό χρηματοδοτήθηκε από το National Endowment for Democracy (NED) και το USAID, κάλεσε τους Ρώσους να διαδηλώσουν με μια λευκή κορδέλα για να διαμαρτυρηθούν κατά της εκλογικής νοθείας κατά τη διάρκεια των βουλευτικών εκλογών στις 4 Δεκεμβρίου.
Αυτή η επιχείρηση είχε οργανωθεί από αρκετούς μήνες πριν, και η επόμενη φάση βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας για τις προεδρικές εκλογές στις 4 Μαρτίου.
Ο Πρωθυπουργός Βλαντιμίρ Πούτιν είχε παρατηρήσει, κατά τη διάρκεια συζήτησης στις 8 Δεκεμβρίου, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επενδύουν «εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια» για να χειραγωγήσουν την εκλογική διαδικασία στη Ρωσία.
«Πρέπει να αναπτύξουμε εργαλεία για να προστατεύσουμε την κυριαρχία μας ενάντια στις εξωτερικές παρεμβάσεις», είχε δηλώσει.
Μερικοί Ρώσοι πατριώτες, δυσαρεστημένοι με το να δουν τη χώρα τους να ενταχθεί στον ΠΟΕ (Παγκόσμιος Οργανισμός του Εμπορίου) και να συμμορφωθεί με τους κανόνες του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος σε πτώχευση, είναι ακόμα πιο οργισμένοι με αυτές τις παρεμβάσεις στις εσωτερικές υποθέσεις τους και εξέφρασαν την επιθυμία να δουν τον Πούτιν να αρχίσει ακόμη μεγαλύτερη στροφή, με την απόλυση ορισμένων μελών της διοίκησης του που βρίσκονται κοντά στα διεθνή οικονομικά συμφέροντα, αλλά και την μόνιμη ταφή της μονεταριστικής πολιτικής που επιβλήθηκε στη Ρωσία από το καθεστώς του Μπόρις Γιέλτσιν .
Benoit Chalifoux
Αυτό το άρθρο γράφτηκε με βάση μια λεπτομερή μελέτη της Rachel Ντάγκλας, «Αποσταθεροποίηση της Ρωσίας, η Ατζέντα για την ‘δημοκρατία’ του Μακφόλ και των δασκάλων του», Executive Intelligence Review (EIR) du 3 février 2012.
Notes:
[1] Georges Soros : un "tueur à gage économique" au service de l’Empire Britannique, dossier de Solidarité & Progrès en vente en ligne ici. Les dons du NED sont rapportés sur une base annuelle, et les projets de USAID sont publiés sous forme d’une liste disponible ICI.
[3] "Civil Resistance and Power Politics"—Project Outline, Centre for International Studies, Department of Politics and International Relations ; European Studies Centre, St. Antony’s College ; University of Oxford.
[4] Gene Sharp, Power and Struggle, Part One of The Politics of Nonviolent Action (Boston : Porter Sargent Publishers, 1973).
Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012
Crise en Grèce : Bonne presse
Panagiotis Grigoriou
Après tout, la vie (est) encore possible. Et lundi matin c’est par une normalité apparente, que le centre-ville d’Athènes a renoué avec un certain rythme. Les transports en commun n’étaient déjà plus en grève, tout comme les services municipaux, assurant le ramassage des ordures ménagères qui s’entassaient durant plus d’une semaine. Heureux pays… “réel” ou fantasmé. Place de la Constitution je rencontre Ismini et son compagnon Vlassis : “C’est sans doute notre dernière manifestation contre le mémorandum III et contre le budget 2013. Nous ne connaîtrons pas le mémorandum IV et certainement pas, le budget 2014. Nous aurons quitté la Grèce après Noël. Nous avons épuisé toutes nos ressources, nous ne pouvons plus attendre le changement, qui en plus, risque d’être mauvais, nous ne supportons plus la société grecque, son ineptie politique, ses réflexes fascisants. Nous avons trente ans… et rien d’autre ici.” Sans solution… notre temps devient fatalement soluble.
Η θέση της γυναίκας στην Αρχαία Αθήνα και στην Αρχαία Σπάρτη
Η
γυναίκα στους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους θεωρούνταν, βιολογικά
και ψυχολογικά, πλάσμα που δεν είχε την ικανότητα να ελέγξει τον εαυτό
της και να αντισταθεί σε εξωτερικά ερεθίσματα. Έπρεπε να είναι σεμνή,
όμορφη και υγιής, προκειμένου να συμβιβάζεται με τα πρότυπα μιας
πατριαρχικής κοινωνίας, όπως ήταν η αρχαία ελληνική. Ακόμα και στην
τέχνη είναι δυνατόν να παρατηρήσει κανείς ότι από την αρχαϊκή περίοδο
ως και το τέλος περίπου της κλασικής περιόδου, όπου το θηλυκό κορμί
απελευθερώνεται, η γυναίκα -ιδιαίτερα στη γλυπτική- παρουσιάζεται
ευπρεπώς ενδεδυμένη, ενώ αποφεύγεται η έμφαση στα χαρακτηριστικά του
φύλου. Στα πλαίσια αυτά θα εξετάσουμε σε δύο ενότητες αντίστοιχα τη θέση
της στην οικογενειακή, κοινωνική και πολιτική ζωή σε Αθήνα και Σπάρτη
και το στόχο που εξυπηρετούσε. Παράλληλα, θα αναφερθούμε στη
διαφορετική αντιμετώπιση που τύγχαναν οι γυναίκες στις δύο
σπουδαιότερες αρχαίες ελληνικές πόλεις.
Ι. ΑΘΗΝΑΙ
Ο ρόλος της Αθηναίας στην οικογένεια
Στην
Αθήνα η πρώτη κύρια δυσκολία που αντιμετώπιζε ένα νεογέννητο κορίτσι
ήταν να του επιτραπεί να ζήσει. Εξαρτιόνταν άμεσα από την απόφαση του
πατέρα η έκθεση1
του νεογνού σε μια ερημική περιοχή, καθώς η γέννηση ενός θηλυκού
μέλους θεωρούνταν ανώφελο και επιπρόσθετο έξοδο για τον οίκο, εφόσον
μάλιστα σε ένα κατεξοχήν πατριαρχικό σύστημα κληρονομιάς δεν είχε τη
δυνατότητα να διατηρήσει το οικογενειακό όνομα και συνεπώς τα
οικογενειακά περιουσιακά στοιχεία.
Βασική αρχή στην αθηναϊκή κοινωνία ήταν το ότι η γυναίκα τελούσε
μονίμως υπό ανδρική κηδεμονία. Η νέα κοπέλα μέχρι το γάμο της εξαρτάται
άμεσα από τον πατέρα της. Όταν έφθανε στην αποδεκτή κοινωνικά ηλικία
γάμου, η οποία σύμφωνα με τις τότε αντιλήψεις υπολογίζονταν με βάση τη
γυναικεία ήβη, ο πατέρας της επέλεγε το μέλλοντα σύζυγό της. Σε πιο
σπάνιες περιπτώσεις, σύμφωνα με ένα παλαιότερο έθιμο, η νύφη αποτελούσε
το έπαθλο2 αγώνων που προκήρυσσε ο πατέρας της και ακόμη σπανιότερα η ίδια επέλεγε το γαμπρό.
Η τελετή του γάμου περιλάμβανε δύο βασικές διαδικασίες. Η πρώτη ήταν ο αρραβώνας ή εγγύη3,
στον οποίο η παρουσία της νύφης δεν ήταν υποχρεωτική. Στην πράξη ήταν η
υπογραφή του προγαμιαίου συμβολαίου, όπου καθορίζονταν το ύψος της
προίκας. Στη συνέχεια ακολουθούσε η έκδοση4,
που αποτελούσε την κυρίως τελετή της παράδοσης της κοπέλας στο σύζυγο ο
οποίος αναλάμβανε πλέον την κηδεμονία της. Ως παντρεμένη πλέον, στο
σπίτι του ανδρός της, η πρώτη φροντίδα της ήταν να κάνει ιερές σπονδές
μπροστά στην εστία. Από τούδε και στο εξής συμμετέχει ενεργά στις
οικογενειακές θρησκευτικές τελετές.
Η
βασική ευθύνη της, όμως, ήταν η διαχείριση του οίκου. Μέσω της χρηστής
διαχείρισης ενός αθηναϊκού οίκου από τη νοικοκυρά θα επιτυγχάνονταν η
ευημερία και η μακροημέρευση του. Για το λόγο αυτό ο σύζυγος και
κύριος του οίκου, από την πρώτη στιγμή αναλάμβανε να εξηγήσει το
βασικό αυτό καθήκον στη νεαρή γυναίκα του. Η ίδια κατοικούσε στο γυναικωνίτη5
που περιλάμβανε τον κοιτώνα των συζύγων, τα δωμάτια των κοριτσιών και
τα διαμερίσματα που εργάζονταν οι δούλες. Επέβλεπε και κατεύθυνε τους
δούλους και φρόντιζε για τη σωστή τακτοποίηση των αγαθών και των
πραγμάτων του σπιτιού. Οι αριστοκράτισσες γυναίκες επίσης, στα πλαίσια
των οικιακών καθηκόντων τους, ασχολούνταν με την υφαντική και το ράψιμο
του ρουχισμού. Επίσης είχαν επιφορτισθεί με την ανατροφή των παιδιών. Ενώ
όμως με όλες αυτές τις ασχολίες οι ευκατάστατες Αθηναίες δεν έβγαιναν
από το σπίτι, οι φτωχές αναγκαστικά δούλευαν εκτός σπιτιού. Ο
Αριστοτέλης μάλιστα γράφει στα Πολιτικά6 ότι ήταν αδύνατον να εμποδίσει κανείς τις φτωχές γυναίκες να πηγαίνουν στην αγορά. Ανάμεσα
σε άλλα εργαζόντουσαν ως εργάτριες μαλλιού, τροφοί, συλλέκτριες καρπών
και σε μεγαλύτερη ηλικία ως πωλήτριες, όπως μας μαρτυρούν σχετικές
παραστάσεις αγγείων.
Η κοινωνική ζωή της γυναίκας στην Αθήνα
Στο κοινωνικό πεδίο οι Αθηναίες συμμετείχαν στις κυριότερες θρησκευτικές γιορτές της πόλης. Στα Λήναια7 και στα Ανθεστήρια8
προς τιμήν του Διονύσου. Στα Ανθεστήρια υποδέχονταν τη γιορτή του
ερχομού της ανοίξεως, των πρώτων λουλουδιών και του νέου κρασιού. Η
γιορτή κρατούσε τρεις ημέρες. Συμμετείχαν επίσης στην μεγάλη πομπή των Παναθηναίων9 που ήταν η επισημότερη γιορτή των αρχαίων Αθηνών προς τιμήν της πολιούχου της πόλεως θεάς Αθηνάς. Όλο
το χρόνο, τέσσερις κοπέλες από καλές οικογένειες της Αθήνας, ύφαιναν
το ιερό πέπλο. Το πέπλο αυτό ήταν κίτρινο και κεντημένο με σκηνές από
τη Γιγαντομαχία. Έπειτα, το πέπλο μεταφερόταν γύρω-γύρω στην πόλη πάνω
σε μια καρότσα με μορφή καραβιού, την οποία ακολουθούσε μια
μεγαλοπρεπής, εορταστική πομπή. Στην
πομπή, βάσει των απεικονίσεων της ανατολικής ζωφόρου του Παρθενώνα, οι
κοπέλες κουβαλούν κάνιστρα, τα οποία θα παραδώσουν στον υπεύθυνο της
τελετής.
Ουσιαστική συμμετοχή είχαν στα Θεσμοφόρια10.
Τα Θεσμοφόρια τελούνταν προς τιμή της θεάς Δήμητρας. Συμμετείχαν
αποκλειστικά γυναίκες. Βασική αρχή των Θεσμοφορίων αποτελούσε ο
αποκλεισμός του ανδρικού φύλου και η συγκρότηση μίας ένωσης γυναικών,
μέσω της οποίας τονιζόταν ο ρόλος τους στη γονιμότητα και συμβολικά στην
ευφορία της καλλιεργήσιμης γης. Ο εορτασμός τους διαρκούσε τρεις μέρες
και ακολουθούσαν μία συγκεκριμένη τελετουργία. Οι γυναίκες κατά τη
διάρκεια της γιορτής συγκεντρώνονταν στο ιερό της Δήμητρας και έτσι
είχαν την ευκαιρία να περάσουν κάποιες μέρες μακριά από το σπίτι τους.
Είχαν τη δυνατότητα να φέρουν μαζί τους και τα παιδιά τους, εάν αυτά
βρίσκονταν σε ηλικία που ακόμη τα θήλαζαν. Οι σύζυγοι ήταν υποχρεωμένοι
όχι μόνο να δώσουν τη συγκατάθεσή τους για να παραστούν οι γυναίκες
τους στη γιορτή, αλλά και να αναλάβουν τα προβλεπόμενα έξοδα. Στα
Θεσμοφόρια δεν επιτρεπόταν η συμμετοχή των παρθένων.
Άλλη μία συμβολή των γυναικών στη δημόσια ζωή ήταν το ιερατικό αξίωμα
που ασκούσαν στα πλαίσια της λατρείας των γυναικείων θεοτήτων. Τα
καθήκοντα τους ήταν να επιβλέπουν και να διευθύνουν τις λατρευτικές
τελετές, όπως τις προσευχές και τις προσφορές και να προστατεύουν την
ιερή περιουσία. Μόνο η εκάστοτε ιέρεια είχε δικαίωμα να μεταβεί στο
άβατο του ναού και καμία τελετουργική πράξη δεν μπορούσε να εκτελεστεί
χωρίς την παρουσία της. Να τονιστεί επίσης ότι το ιερατικό αξίωμα
αποτελούσε κληρονομικό δικαίωμα για τις γυναίκες ιερείς ή αγοραζόταν για
συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Εντελώς διαφορετικά ζούσαν οι εταίρες11.
Απολάμβαναν ελευθερίες, ευρισκόμενες σε μια διαφορετική κατάσταση από
τις υπόλοιπες γυναίκες. Σε αντίθεση με τις άλλες γυναίκες, αυτές είχαν
γνώσεις της λογοτεχνίας και δεν τους ήταν άγνωστη η τέχνη. Η θέση των
καλλιεργημένων και μορφωμένων εταίρων ήταν τελείως διαφορετική.
Συμμετείχαν ελεύθερα στα συμπόσια των ανδρών. Στα σπίτια τους μαζεύονταν
πλήθος νέων. Τις θαύμαζαν, έστηναν
γι' αυτές χρυσά αγάλματα, οι ποιητές τις εγκωμίαζαν στα έργα τους.
Πολλές έγιναν διάσημες για την εξυπνάδα και το πνεύμα τους όπως η Φρύνη,
ενώ η αθηναϊκή λογοτεχνία γνωρίζει συλλογές επιγραμμάτων που γράφτηκαν από εταίρες.
Η θέση της γυναίκας στην πολιτική ζωή των Αθηνών
Στην
καθεαυτό πολιτική ζωή των Αθηνών η θέση των γυναικών ήταν ανύπαρκτη.
Οι γυναίκες δε θεωρούνταν πολίτες. Δεν είχαν δικαίωμα εγγραφής στους
καταλόγους των πολιτών. Εγγράφονταν μόνο στους καταλόγους της φατρίας
τους. Επιπλέον δεν είχαν δικαίωμα κατοχής εγγείου ιδιοκτησίας -επομένως
ούτε κληρονομιάς-, το οποίο αποτελούσε βασικό κριτήριο για την ιδιότητα
του πολίτη. Ακόμη δεν είχαν τη δυνατότητα άσκησης δικαιοπραξιών. Δεν
τους επιτρεπόταν δηλαδή να χειρίζονται οι ίδιες τις αστικές υποθέσεις
τους. Για το λόγο αυτό εκπροσωπούνταν ενώπιον της πολιτείας από τον
κύριό τους. Κατά συνέπεια στερούνταν των πολιτικών δικαιωμάτων που
απολάμβαναν οι άνδρες. Ταυτόχρονα όμως έπαιζαν σημαντικό ρόλο στη
μεταβίβαση της ιδιότητας του πολίτη. Έτσι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι
κατά κάποιο τρόπο ανήκαν, έστω εμμέσως στην ευρύτερη πολιτική
κοινότητα.
Ο ρόλος αυτός συνίστατο στο γάμο. Ο μόνος νόμιμος γάμος στην αρχαία Αθήνα ήταν εκείνος που ένωνε έναν πολίτη με την αστή12
κόρη ενός άλλου πολίτη. Μάλιστα από το 451 π.Χ αυτό αποτέλεσε νόμο του
αθηναϊκού κράτους με ψήφισμα από την Εκκλησία του Δήμου, κατόπιν
εισηγήσεως του Περικλή. Απέβλεπε στην ομοιογένεια και τη συνοχή του
πολιτικού σώματος. Βλέπουμε λοιπόν ότι η αστή δεν είχε δικαίωμα να
συμμετέχει στα πολιτικά δρώμενα, παρότι προέρχονταν από το σώμα των
πολιτών. Όμως, ένας Αθηναίος πολίτης ήταν απαραίτητο να έρθει εις γάμου
κοινωνίαν με μία αθηναία αστή, προκειμένου τα παιδιά του να μη
θεωρηθούν νόθα. Επιπρόσθετα, εάν επρόκειτο για αγόρια θα μπορούσαν να
αποκτήσουν την πολύτιμη ιδιότητα του πολίτη και να έχουν δικαίωμα στην
πατρική κληρονομιά.
Να αναφέρουμε επίσης την περίπτωση της επικλήρου13.
Ήταν γυναίκα που βρισκόταν να είναι η μοναδική κληρονόμος της πατρικής
περιουσίας. Επειδή η ίδια δεν είχε δικαίωμα κατοχής γης, συνεπώς ούτε
κληρονομιάς, είχε το δικαίωμα ο πλησιέστερος συγγενής να τη διεκδικήσει
σε γάμο. Ο θεσμός αυτός υποδηλώνει την τεράστια σημασία που δίνονταν
στα θέματα διαφύλαξης της περιουσίας του οίκου και της διατήρησης των
γενών.
ΙΙ. ΣΠΑΡΤΗ
Ο ρόλος της Σπαρτιάτισσας στην οικογένεια
Οι γυναίκες της Σπάρτης τύγχαναν διαφορετικής αντιμετώπισης από τις Αθηναίες. Λόγω
της ολιγανθρωπίας που αντιμετώπιζαν οι Σπαρτιάτες, η μητρότητα
καταλάμβανε εξέχουσα σημασία. Τα θηλυκά μέλη της οικογενείας παρέμεναν
σε αυτήν μέχρι κάποια ηλικία. Μετά τα αναλάμβανε το κράτος, όπως και τα
αγόρια. Η κατάλληλη ηλικία γάμου για μια Σπαρτιάτισσα ήταν γύρω στα
είκοσι έτη. Γεγονός που σήμαινε ότι είχε ολοκληρώσει βιολογικά την
ανάπτυξή της, σε αντίθεση με τη γυναίκα των Αθηνών που παντρευόταν στην
εφηβεία. Όταν έφθανε σε αυτή την ηλικία, ο πατέρας -κυρίως στις
αριστοκρατικές τάξεις- αναλάμβανε να βρει το γαμπρό για τη γαμήλια
συμφωνία. Έπειτα, στη Σπάρτη συνηθίζονταν η αρπαγή14
των γυναικών από τους άνδρες, πράγμα άγνωστο στην αθηναϊκή κοινωνία.
Στο σπίτι του γαμπρού όπου μεταφέρονταν η κοπέλα, την αναλάμβανε μία
γυναίκα του σπιτιού η νυμφεύτρια15.
Της έκοβε τα μαλλιά και την έντυνε με αντρικά ρούχα. Τη νύχτα την
επισκεπτόταν ο γαμπρός με σκοπό να συνευρεθούν. Αυτός ο γάμος συνήθως
έμενε για μερικά χρόνια κρυφός. Το πιθανότερο είναι να πρόκειται για «γάμο υπό δοκιμή»16.
Αν από το γάμο αυτό δεν προέκυπταν απόγονοι, που ήταν το ζητούμενο,
τότε ο γάμος λυόταν. Ενδέχεται όμως να κρατούνταν μυστικός ο γάμος, εάν ο
άνδρας δεν είχε συμπληρώσει το τριακοστό έτος. Ο λόγος ήταν ότι
απαγορευόταν να ζήσει το ανδρόγυνο μαζί, πριν την συμπλήρωση της
παραπάνω ηλικίας από τον ίδιο.
Να
προσθέσουμε επίσης ότι οι Σπαρτιάτισσες, λόγω της αγωγής τους δεν
ασχολούνταν με την οικιακή οικονομία. Δεν καταπιάνονταν με το νοικοκυριό
και τις ασχολίες του σπιτιού. Με τις δουλειές αυτές καταπιάνονταν το
υπηρετικό προσωπικό. Οι δούλες δηλαδή. Εδώ παρατηρούμε μία ακόμη διαφορά
νοοτροπίας σε σχέση με τις Αθηναίες νοικοκυρές που έχουν επιφορτισθεί
οι ίδιες τα του οίκου τους.
Η κοινωνική θέση της γυναίκας στη Σπάρτη
Τα
κορίτσια μετά τη γέννησή τους παραδίδονταν στην οικογένειά τους για να
ανατραφούν, εφόσον δεν παρουσίαζαν κανενός είδους καχεξία ή δυσμορφία.
Σε αυτή την περίπτωση τα εξέθεταν, όπως και τα αντίστοιχα δύσμορφα και
καχεκτικά αγόρια στους Αποθέτες 17. Η
διαφορά σε σχέση με την Αθήνα ήταν ότι η απόφαση για την έκθεση των
βρεφών δεν αποτελούσε ιδιωτική υπόθεση του πατέρα, αλλά ανέκκλητη
απόφαση της Γερουσίας. Ήταν δηλαδή κρατική υπόθεση, εντασσόμενη στα
πλαίσια του ευγονισμού18, που συνιστούσε την επιλεκτική προτίμηση στα υγιή και αρτιμελή παιδιά.
Από κάποια ηλικία και μετά η πολιτεία, που θεωρούσε κτήμα της όλα τα
παιδιά των Σπαρτιατών, αναλάμβανε την αγωγή των νεαρών κοριτσιών. Η
εκπαίδευσή τους δεν διέφερε από εκείνη των αγοριών. Συναναστρέφονταν σε
αγέλες με σκοπό να σκληραγωγηθούν, όπως τα συνομήλικα τους αγόρια.
Υπόκειντο σε παρόμοιες αθλητικές δοκιμασίες και διαφόρων ειδών
κακουχίες, ελαφρώς ενδεδυμένα. Παράλληλα εμφανίζονταν στις θρησκευτικές
εορτές μύησης, όπως τα Υακίνθια19. Στη συγκεκριμένη θρησκευτική εκδήλωση έπαιρναν μέρος και τα αγόρια.
Η Σπαρτιατική κοινωνία έριχνε το μεγαλύτερο βάρος της στη σφυρηλάτηση
των κοινωνικών δεσμών μεταξύ των ελευθέρων Σπαρτιατών και
Σπαρτιατισσών. Έθετε σε δεύτερη μοίρα την ιδιωτική και οικογενειακή
ζωή. Θεωρούσαν τη Σπάρτη ως μια μεγάλη οικογένεια. Πρόκριναν την
υπαγωγή του ατόμου και της οικογενείας στην ευρύτερη κοινωνική ομάδα,
μέσω της παροχής παρόμοιας εκπαίδευσης σε αγόρια και κορίτσια. Εντός
του πλαισίου αυτού επιτρέπονταν το να εκτίθενται στα μάτια του άρρενος
πληθυσμού τα γυμνά ή ντυμένα ανάλαφρα γυναικεία κορμιά. Η εμφάνιση των
γυναικών, άλλωστε, έπαιζε το βασικότερο ρόλο στην επιλογή τους από τους
συντρόφους τους. Η προίκα διαδραμάτιζε δευτερεύοντα ρόλο. Επιπλέον η
σπαρτιατική αγωγή τους προσέδιδε μια πιο αρρενωπή συμπεριφορά από τις
γυναίκες των άλλων πόλεων. Ο ίδιες, συναισθανόμενες την αυξημένη
κοινωνική τους θέση λειτουργούσαν με αυτό τον τρόπο, έχοντας την πλήρη
υποστήριξη του κράτους.
Τον ίδιο σκοπό εξυπηρετούσε ο θεσμός της πολυανδρίας20. Η
συνήθεια αυτή ήταν αρκετά διαδεδομένη. Σύμφωνα με την πολυανδρία την
ίδια γυναίκα μοιράζονταν δύο, τρεις, τέσσερις ή πέντε άνδρες, οι οποίοι
συνήθως ήταν αδέλφια. Αυτό το έθιμο επεκτείνονταν και στην περίπτωση
που ένας ηλικιωμένος είχε νέα σύζυγο και επιθυμούσε να αποκτήσει
παιδιά με το να τη φέρει σε επαφή με έναν νέο και ρωμαλέο άνδρα. Όποιος
επίσης για κάποιους λόγους δεν επιθυμούσε να παντρευτεί, είχε τη
δυνατότητα να ζητήσει μια παντρεμένη γυναίκα και με την προϋπόθεση της
συγκατάθεσης του συζύγου της να αποκτήσει μαζί της παιδιά.
Διαπιστώνουμε επομένως ότι, αποκλειστικός στόχος αυτής της σπαρτιατικής
πρακτικής ήταν πέρα από την ηθική η υποστήριξη των δικαίων και των
συμφερόντων της σπαρτιατικής πολιτείας. Βασική επιδίωξή τους ήταν να
διατηρήσουν τη στρατιωτική τους ισχύ και να αποτρέψουν την οποιαδήποτε
εξέγερση των πολυαρίθμων ειλώτων, οι οποίοι καραδοκούσαν.
Η θέση της γυναίκας στην πολιτική ζωή της Σπάρτης
Οι
Σπαρτιάτισσες δεν είχαν άμεση συμμετοχή στο πολιτικά δρώμενα της πόλης
τους. Αναμφισβήτητα όμως απολάμβαναν μεγαλύτερη ελευθερία από τις
γυναίκες της Αθήνας. Ασκούσαν αναμφίβολα επιρροή στους άνδρες τους.
Όμως, η θεώρηση της Σπάρτης ως γυναικοκρατούμενης21
πόλης, έχει να κάνει περισσότερο τόσο με τη σχετική ελευθερία των
γυναικών όσο κυρίως με τη ανεξάρτητη οικονομική τους θέση στη
Σπαρτιατική πολιτεία. Η περίπτωση της πατρούχου22
είναι χαρακτηριστική. Είναι ανάλογη της επικλήρου. Με μία βασική όμως
διαφορά. Η πατρούχος μοναχοκόρη έχει δικαίωμα να κληρονομήσει την
περιουσία του πατέρα της. Αυτή η κληρονομιά μπορεί να θεωρηθεί και ως
προίκα. Όμως και ο πατέρας που βρίσκονταν εν ζωή, προίκιζε με ένα
σεβαστό περιουσιακό του κομμάτι την κόρη του. Εξάλλου ο ίδιος ο
Αριστοτέλης στα Πολιτικά23 αναφέρει ότι στην εποχή του, τον 4ο
αιώνα π.Χ, τα δύο πέμπτα της συνολικής καλλιεργήσιμης έκτασης ανήκαν
σε γυναίκες. Αυτό, βεβαίως, ενδέχεται να οφείλεται και στην ολιγανδρία
της Σπάρτης εκείνη την εποχή, λόγω των αλλεπάλληλων πολέμων. Έτσι
εξηγείται η συγκέντρωση τόσων κλήρων στα χέρια λίγων γυναικών, με
επακόλουθο την αύξηση της πολιτικής επιρροής τους.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Όπως διαπιστώνουμε η θέση της γυναίκας στις πόλεις των Αθηνών και της
Σπάρτης, στο πλαίσιο της οικογενειακής, της κοινωνικής και πολιτικής
ζωής διέφερε σημαντικά. Στην Αθήνα, από πολιτική άποψη, η γυναίκα Αστή
ήταν απαραίτητη γιατί ο σύζυγός της αποκτούσε μέσω αυτής γνήσιους
απογόνους και ελεύθερους πολίτες. Ενώ ο ρόλος της στα πλαίσια της
οικογένειας και της κοινωνίας έπεται σε σημασία του πολιτικού.
Αντίστοιχα στη Σπάρτη είδαμε ότι η λιτή σπαρτιατική αγωγή των γυναικών
αντανακλούσε τη θέση τους στην κοινωνία, με βασικότερο χαρακτηριστικό
την ενσωμάτωσή τόσο των ιδίων, όσο και των ανδρών σε μία ευρύτερη
λειτουργικά κοινωνική ομάδα με γνώμονα το συμφέρον του κράτους.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Α. Πετροπούλου, Α Μηλιός κ.α, Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Αρχαία Ελλάδα, Εκδόσεις ΕΑΠ, Πάτρα 2000
- Elaine Fantham κ.α, Οι γυναίκες στον αρχαίο κόσμο, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2004
- Βάλια Ξενίδου Schild, Οι γυναίκες στην ελληνική αρχαιότητα, Εκδόσεις Ερμής, Αθήνα 2001ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1 Α. Πετροπούλου, «Οικογενειακοί θεσμοί» στο Α. Μηλιός κ.ά, Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Αρχαία Ελλάδα, (Πάτρα 2000): 308
2 Στο ίδιο: 288
3 Α. Πετροπούλου, ό.π: 296
4 Στο ίδιο: 296
5 Elaine Fantham κ.ά, Οι γυναίκες στον αρχαίο κόσμο, (Αθήνα 2004): 140
6 Στο ίδιο: 148
7 Στο ίδιο: 123
8 Στο ίδιο: 123
9 Fantham, ό.π: 120
10 Στο ίδιο: 121
11 Βάλια Ξενίδου Schild, Οι γυναίκες στην ελληνική αρχαιότητα, (Αθήνα 2001): 234
12 Α. Μήλιος, «Η έννοια του ελεύθερου πολίτη» στο
Α. Μήλιος κ.α, Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Αρχαία Ελλάδα, (Πάτρα 2000): 59
13 Α. Πετροπούλου, ό.π: 285
14 Ξενίδου Schild, ό.π: 239
15 Πετροπούλου, ό.π: 302
16 Ξενίδου Schild, ό.π: 241
17 Πετροπούλου, ό.π: 315
18 Στο ίδιο: 315
19 Ξενίδου Schild, ό.π: 237
20 Πετροπούλου, ό.π: 303
21 Ξενίδου Schild, ό.π: 245
22 Πετροπούλου, ό.π: 292
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)