Το παρόν άρθρο είναι συνέχεια των:
1. «Η Μέση Ανατολή αποσπάται από τη Δύση», 14 Μαρτίου 2023.
2. «Προετοιμασία για νέο Παγκόσμιο Πόλεμο», 28 Μαρτίου 2023.

Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν συγκάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του μέσω τηλεδιάσκεψης στις 31 Μαρτίου 2023. Στο τέλος αυτής της συνεδρίασης, εξέδωσε μια ενημέρωση για την «Αντίληψη της Εξωτερικής Πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Σε αυτό το κείμενο, η Ρωσία εκθέτει το όραμά της για τον ρόλο της στην οικοδόμηση ενός πολυπολικού κόσμου.

Πρώτον, η Ρωσία υπενθυμίζει τον ρόλο της σε όλους τους τομείς της ζωής, την ιδιότητά της ως μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τη συμμετοχή της σε ύψιστους διεθνείς οργανισμούς και ενώσεις, τη πυρηνική της δύναμη και την ιδιότητά της ως διαδόχου στα δικαιώματα της ΕΣΣΔ. Πάνω απ’ όλα, δεδομένης της αποφασιστικής συμβολής της στη νίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της ενεργού συμμετοχής της στην εκκαθάριση του παγκόσμιου συστήματος αποικιοκρατίας, επιβεβαιώνεται ως ένα από τα κυρίαρχα κέντρα της παγκόσμιας ανάπτυξης και θεωρεί ως ιστορική της αποστολή τη διατήρηση της παγκόσμιας ισορροπίας δυνάμεων και την οικοδόμηση ενός πολυπολικού διεθνούς συστήματος.

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Η Ρωσία παρατηρεί ότι το αθέμιτο μοντέλο της παγκόσμιας ανάπτυξης, το οποίο για αιώνες εξασφάλιζε την επιταχυνόμενη οικονομική ανάπτυξη των αποικιακών δυνάμεων αρπάζοντας τους πόρους των αποικιών τους, ανήκει πλέον στο παρελθόν.

Οι Αγγλοσάξονες προσπαθούν να διατηρήσουν «τη φυσική πορεία της Ιστορίας». Χρησιμοποιούν ένα ευρύ φάσμα παράνομων εργαλείων, όπως λ.χ, την διακήρυξη «μονομερών καταναγκαστικών μέτρων» (που λανθασμένα αναφέρονται ως «κυρώσεις»), την υποκίνηση πραξικοπημάτων, ένοπλων συγκρούσεων, απειλών, εκβιασμών κ.λπ. .

Η έκφραση «Αγγλοσάξονες» δεν χρησιμοποιείται στο κείμενο. Είναι μια συντόμευση που χρησιμοποιώ όσον αφορά τις δηλώσεις αρκετών υπουργών. Η Μόσχα θεωρεί ότι ο εχθρός είναι πάνω από όλα οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά ότι έχουν σχηματίσει έναν συνασπισμό εχθρικών κρατών στον κόρφο του οποίου το Ηνωμένο Βασίλειο παίζει κεντρικό ρόλο.

Δεδομένου ότι η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο, ο στρατός της δεν μπορεί να υπερασπιστεί τα σύνορά της. Είναι τρωτή σε εισβολές. Σε όλη την Ιστορία, έμαθε να νικάει τους εισβολείς χρησιμοποιώντας τον τεράστιο χώρο της και το κλίμα της προς όφελός της. Βέβαια πολέμησε τους στρατούς του Ναπολέοντα Α’ και του Αδόλφου Χίτλερ, αλλά προπαντός έκαψε την ίδια την επικράτεια της για να τους λιμοκτονήσει. Ελλείψει βάσεων, οι στρατοί αυτοί αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν και νικήθηκαν από τον «στρατηγό Χειμώνα». Σε αντίθεση με τις άλλες χώρες, η ασφάλεια της Ρωσίας συνεπάγεται επομένως ότι κανένας εχθρικός στρατός δεν μπορεί να συγκεντρωθεί στα σύνορά της.

Βλέποντας την ενίσχυση της Ρωσίας ως απειλή για τη δυτική ηγεμονία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι δορυφόροι τους χρησιμοποίησαν τα μέτρα που έλαβε η Ρωσική Ομοσπονδία για την προστασία των ζωτικών συμφερόντων της στην Ουκρανία ως πρόσχημα για να επιδεινώσουν τη μακροχρόνια αντιρωσική πολιτική τους, και για να εξαπολύσουν ένα νέο είδος υβριδικού πολέμου. Ως ζωτικά συμφέροντα, εννοούμε την υποταγή του ουκρανικού στρατού στο Πεντάγωνο μετά το πραξικόπημα του 2014.

ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ

Τα εθνικά συμφέροντα της Ρωσίας είναι εν συντομία τα ακόλουθα:

1) η προστασία της συνταγματικής τάξης, της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας, της εδαφικής και κρατικής ακεραιότητας της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της καταστροφικής ξένης επιρροής·
2) η διατήρηση της στρατηγικής σταθερότητας, η ενίσχυση της διεθνούς ειρήνης και διεθνούς ασφάλειας·
3) η ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου των διεθνών σχέσεων·.
4) η προστασία των δικαιωμάτων, ελευθεριών και έννομων συμφερόντων των Ρώσων πολιτών και η προστασία των ρωσικών οργανώσεων κατά των παράνομων ξένων παρεμβάσεων·
5) η ανάπτυξη ενός ασφαλούς πληροφοριακού χώρου, η προστασία της ρωσικής κοινωνίας κατά της ξένης πληροφοριακής και ψυχολογικής επιρροής όταν είναι καταστροφική·
6) η διατήρηση του ρωσικού λαού, η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, η αύξηση της ποιότητας ζωής και της ευημερίας των πολιτών του·
7) η υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης της ρωσικής οικονομίας υπό μια νέα τεχνολογική βάση·
8) η ενίσχυση των παραδοσιακών ρωσικών πνευματικών και ηθικών αξιών, η διατήρηση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς του πολυεθνικού λαού της Ρωσικής Ομοσπονδίας·.
9) η προστασία του περιβάλλοντος, η διατήρηση των φυσικών πόρων και η διαχείριση του περιβάλλοντος, η προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές.

Τα εθνικά συμφέροντα της Ρωσίας είναι εν συντομία τα ακόλουθαω:

1) η προστασία της συνταγματικής τάξης, της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας, της εδαφικής και κρατικής ακεραιότητας της Ρωσικής Ομοσπονδίας από τη καταστροφική ξένη επιρροή·
2) η διατήρηση της στρατηγικής σταθερότητας, η ενίσχυση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας·
3) η ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου των διεθνών σχέσεων·
4) η προστασία των δικαιωμάτων, ελευθεριών και έννομων συμφερόντων των Ρώσων πολιτών και η προστασία των ρωσικών οργανώσεων από παράνομες ξένες παρεμβάσεις·
5) η ανάπτυξη ενός ασφαλούς χώρου πληροφορικής, η προστασία της ρωσικής κοινωνίας από ξένη πληροφοριακή και ψυχολογική επιρροή όταν είναι καταστροφική·
6) η διατήρηση του ρωσικού λαού, η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, η αύξηση της ποιότητας ζωής και της ευημερίας των πολιτών της·
7) η υποστήριξη για τη βιώσιμη ανάπτυξη της ρωσικής οικονομίας σε νέα τεχνολογική βάση·
8) η ενίσχυση των παραδοσιακών ρωσικών πνευματικών και ηθικών αξιών, η διατήρηση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς του πολυεθνικού λαού της Ρωσικής Ομοσπονδίας·
9) η προστασία του περιβάλλοντος, η διατήρηση των φυσικών πόρων και η περιβαλλοντική διαχείριση, η προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές·
10) η προώθηση των συμφερόντων της Ρωσίας στον παγκόσμιο ωκεανό, στο έξω-ατμοσφαιρικό και εναέριο διάστημα·
11) ο σχηματισμός μιας αντικειμενικής εικόνας της Ρωσίας στο εξωτερικό, η ενίσχυση της προβολής των θέσεων της στον παγκόσμιο κυβερνητικό χώρο·
12) η ενίσχυση της σημασίας της Ρωσίας στον παγκόσμιο ανθρωπιστικό χώρο, η ενίσχυση των θέσεων της ρωσικής γλώσσας στον κόσμο, συμβάλλοντας στη διαφύλαξη της ιστορικής αλήθειας και της μνήμης σχετικά με το ρόλο της Ρωσίας στην παγκόσμια Ιστορία στο εξωτερικό·
13) η ολοκληρωμένη και αποτελεσματική υπεράσπιση των δικαιωμάτων, των ελευθεριών και των νομικών συμφερόντων των Ρώσων πολιτών και οργανώσεων στο εξωτερικό (η Ρωσία θεώρησε πάντα τον εαυτό της προστάτη των μειονοτήτων με ρωσικό πολιτισμό στο εξωτερικό)·
14) η ανάπτυξη των σχέσεων με τους συμπατριώτες που διαμένουν στο εξωτερικό και ολοκληρωμένη βοήθεια προς εκείνους για την πραγματοποίηση των δικαιωμάτων τους, την προστασία των συμφερόντων τους και τη διατήρηση της γενικής ρωσικής πολιτιστικής ταυτότητας.

Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Το σύγχρονο διεθνές δίκαιο δημιουργήθηκε στη διάσκεψη της Χάγης (1899) που συγκλήθηκε από τον τελευταίο τσάρο, τον Νικόλαο Β’. Συμμετείχαν 27 κράτη. Αφιερώθηκε στην «αναζήτηση πιο αποτελεσματικών μέσων για να εξασφαλίσει σε όλους τους λαούς τα οφέλη μιας πραγματικής και διαρκούς ειρήνης». Διήρκεσε 72 ημέρες.

Τρία θέματα αντιμετωπίστηκαν, αλλά μόνο τα δύο τελευταία στέφθηκαν με επιτυχία:
- ο περιορισμός των στρατιωτικών εξοπλισμών, των στρατευμάτων και των στρατιωτικών προϋπολογισμών·
- η θέσπιση συνθηκών με στόχο τη μείωση, σε καιρό πολέμου, της χρήσης των πιο θανατηφόρων όπλων και των περιττών πόνων (η Διάσκεψη υιοθέτησε τη ρήτρα του Martens, σύμφωνα με την οποία ό,τι δεν απαγορεύεται ρητά από μια συνθήκη δεν σημαίνει ότι επιτρέπεται. Θέτει έτσι τα θεμέλια του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και θα δικαιολογήσει την ύπαρξη του Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης)·
 η αναγνώριση, για τις κατάλληλες περιπτώσεις, της αρχής της διαιτησίας (δημιούργησε το Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο της Χάγης με γαλλική πρόταση).
Εκεί διακρίθηκε η γαλλική αντιπροσωπεία. Περιλάμβανε τους Léon Bourgeois, Paul d’Estournelles de Constant και τον Louis Renault, τρεις μελλοντικούς βραβευμένους με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.

Αυτό το συνέδριο εισήγαγε δύο καινοτομίες:
 τη νομική ισότητα μεταξύ των κρατών, όποια κι αν είναι·
 την αναζήτηση συμβιβασμού και ομόφωνης ψήφου ως πηγή νομιμότητας.

Η μέθοδος αυτού του συνεδρίου, που πάντα σεβόταν η Ρωσία, αποτελεί τον τρόπο σκέψης της (και των Γάλλων ριζοσπαστών του Λεόν Μπουρζουά). Η Μόσχα θεωρεί ότι βρίσκει τη σημερινή της έκφραση στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών (1945) και στη Διακήρυξη για τις Αρχές του Διεθνούς Δικαίου σχετικά με τις Φιλικές Σχέσεις και τη Συνεργασία μεταξύ των Κρατών σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών (1970).

Αντιτιθέμενοι στο διεθνές δίκαιο, που ορίζεται συλλογικά στα Ηνωμένα Έθνη, οι Δυτικοί προσπαθούν να το αντικαταστήσουν με ένα σύνολο «κανόνων», που ορίζονται από τους ίδιους απουσία όλων των άλλων. Μόνο ο συνδυασμός των προσπαθειών καλής πίστης ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας, με βάση την ισορροπία δυνάμεων και συμφερόντων, μπορεί να διασφαλίσει αποτελεσματικά την ειρηνική και προοδευτική ανάπτυξη μεγάλων και μικρών κρατών.

Στο έγγραφο της 31ης Μαρτίου, η Ρωσία υπενθυμίζει ότι η ειδική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία επιτρέπεται από το άρθρο 51 του Χάρτη του ΟΗΕ. Αναφέρεται στην επίθεση που σχεδίασε η ουκρανική κυβέρνηση κατά του Ντονμπάς, για την οποία έκτοτε έχει δημοσιεύσει ένα από τα κείμενα με γραπτές σημειώσεις από τους αρχηγούς των Ουκρανών επιτελείων. Ως εκ τούτου, γίνεται κατανοητό ότι η αναγνώριση των Δημοκρατιών του Ντονμπάς ως ανεξάρτητων συμμαχικών κρατών της Ρωσίας (την προηγούμενη ημέρα της ειδικής επιχείρησης) ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή του άρθρου 51.

Πρόκειται για τη δημιουργία συμβατικών σχέσεων μεταξύ των κρατών, γνωρίζοντας ότι το ισχυρότερο θα μπορεί πάντα να παραβιάζει τον λόγο του και να καταστρέφει τα πιο αδύναμα. Πρέπει επομένως να συνοδεύεται από εγγυήσεις που στοχεύουν να αποθαρρύνουν όσους βρίσκονται σε θέση εξουσίας από το να τις καταχραστούν. Αυτές μπορούν να είναι πειστικές μόνο εάν η Ρωσία, όπως και οι άλλες χώρες, έχει ελεύθερη πρόσβαση στους παγκόσμιους χώρους, συμπεριλαμβανομένου του διαστήματος, και εάν τεθούν σε εφαρμογή μηχανισμοί για τη πρόληψη της κούρσας των εξοπλισμών.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΠΟΛΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Η Μόσχα προσεγγίζει τον πολυπολικό κόσμο μέσω μιας πολιτιστικής κοσμοθεωρίας. Σκοπεύει να διατηρήσει σχέσεις με όλους τους πολιτισμούς και να τους ενθαρρύνει να ιδρύσουν διακυβερνητικές οργανώσεις.

Διαβεβαιώνει ότι, ενώ ζητά από τα κοντινά κράτη να μην φιλοξενούν στρατεύματα και στρατιωτικές βάσεις από εχθρικά κράτη στο έδαφος τους, είναι διαθέσιμη να βοηθήσει να σταθεροποιηθούν. Συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας να καταστείλουν τους αποσταθεροποιητικούς ελιγμούς που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό τους από τα εχθρικά κράτη. Δεν πρόκειται η Μόσχα να βλέπει αμήχανη άλλες χώρες να ακολουθούν το μονοπάτι της Ουκρανίας και να ανατρέπουν τις εκλεγμένες αρχές στηριζόμενες σε νεοναζιστικές ομάδες.

Το κείμενο αποδίδει μεγάλη σημασία στην ενίσχυση της συνεργασίας με την Κίνα και στον συντονισμό με τη διεθνή της δράση. Ως εκ τούτου, επιβεβαιώνεται ότι πρόκειται για τη γέννηση ενός πολυπολικού κόσμου, ο οποίος όμως θα γεννηθεί από δύο μαίες, τη Μόσχα και το Πεκίνο. Σε στρατιωτικό επίπεδο, η Μόσχα επικαλείται τη στρατηγική της συνεργασία με την Ινδία.

Ένα συγκεκριμένο απόσπασμα πραγματεύεται τον ισλαμικό κόσμο που βγήκε από τη δυτική κυριαρχία με τη νίκη της Συρίας και την ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας.

Όσον αφορά τη Δυτική Ευρώπη, η Μόσχα ελπίζει ότι θα συνειδητοποιήσει τα λάθη της και θα ξεκολλήσει από τους Αγγλοσάξονες. Μέχρι τότε είναι επιφυλακτική, όχι μόνο για το ΝΑΤΟ, αλλά και με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Η Ρωσία δεν τοποθετείται ως εχθρός της Δύσης, δεν απομονώνεται από αυτήν, δεν έχει εχθρικές προθέσεις απέναντί της και ελπίζει ότι στο μέλλον τα κράτη που αποτελούν μέρος της δυτικής κοινότητας θα συνειδητοποιήσουν τη ματαιότητα των συγκρουσιακών πολιτικών τους και θα συσπειρωθούν γύρω από τις αρχές της κυρίαρχης ισότητας και του σεβασμού των αμοιβαίων συμφερόντων. Σε αυτό το πλαίσιο η Ρωσική Ομοσπονδία εκφράζει την ετοιμότητά της για διάλογο και συνεργασία.

Η πολιτική της Ρωσίας έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών έχει διττό χαρακτήρα, λαμβάνοντας υπόψη αφενός το ρόλο αυτού του κράτους ως ενός από τα κυρίαρχα κέντρα της παγκόσμιας ανάπτυξης, μεταξύ άλλων, και αφετέρου ως βασικής έμπνευσης, διοργανωτή της επιθετικής αντιρωσικής πολιτικής των Δυτικών, πηγή των ουσιαστικών κινδύνων για την ασφάλεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της διεθνούς ειρήνης, της ισόρροπης, δίκαιης και προοδευτικής ανάπτυξης της ανθρωπότητας.

Τιερί Μεϊσάν
Μετάφραση
Κριστιάν Άκκυριά